تفسیر آیات قرآن کریم – سوره مؤمنون – آیه 102 – کتاب تفسیر راهنما – تألیف آیت الله هاشمی رفسنجانی

فَمَن ثَقُلَتْ مَوَازینُهُ فَأُوْلَئِکَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ

پس کسانی که اعمالِ وزن شده آنان سنگین (با ارزش) باشد آنها خود ظفرمندند.

1 - سنگینی کفه ترازوی اعمال خود انسان، تنها عامل مؤثر در سرنوشت وی در قیامت

فمن ثقلت موزینه فأُولـئک هم المفلحون

2 - تنها عقاید درست و اعمال صالح، دارای وزن و مقدار در قیامت

فمن ثقلت موزینه فأُولـئک هم المفلحون

با توجه به این که فلاح و رستگاری در نتیجه ایمان و عمل صالح به دست می آید و در این آیه، تنها کسانی رستگار دانسته شده اند که از میزانی سنگین برخوردار باشند، برداشت بالا استفاده می شود.

3 - وجود معیارها و میزان های متعدد در قیامت، برای سنجش اعمال انسان ها

فمن ثقلت موزینه

«موازین» جمع «میزان» است. به کارگیری جمع، بیانگر این معنا است که هر نوع عمل فرد، دارای میزان مخصوصی می باشد.

4 - هر نوع عمل انسان، دارای معیار و میزانی مخصوص در قیامت

فمن ثقلت موزینه

5 - رستگاری و سعادت جاودانی، تنها از آنِ دارندگان اعمال صالح و گران وزن

فمن ثقلت موزینه فأُولـئک هم المفلحون

6 - «عن أبی عبداللّه(ع ) (فی قوله تعالی): «فمن ثقلت موازینه» قال: فمن رحج عمله...;

از امام صادق(ع) روایت شده است که درمعنای قول خدای تعالی «فمن ثقلت موازینه» فرمود: کسی که عمل او سنگین و با ارزش باشد...». 1ـ احتجاج طبرسی، ج 2، ص 98; بحارالأنوار، ج 7، ص 248، ح 3.

رستگاران 5

رستگاری

عوامل رستگاری 5

روایت 6

سرنوشت

عوامل مؤثر در سرنوشت اخروی 1

صالحان

رستگاری صالحان 5

عقیده

آثار اخروی عقیده 2

عمل

آثار اخروی عمل 1، 4; حسابرسی اخروی عمل 3; سنگینی عمل 6

عمل صالح

آثار اخروی عمل صالح 2; آثار عمل صالح 5

قیامت

حسابرسی در قیامت 3، 6; سنگینی میزان در قیامت 1; میزان در قیامت 2، 3، 4; ویژگیهای قیامت 4