تفسیر آیات قرآن کریم – سوره قلم – آیه 2 – کتاب تفسیر راهنما – تالیف آیت الله هاشمی رفسنجانی

مَا أَنتَ بنِعْمَةِ رَبِّکَ بمَجْنُونٍ

که تو به لطف پروردگارت قطعاً دیوانه نیستی.

1 - پیامبر(ص)، مصون از هر گونه جنون و دیوانگی

ما أنت ... بمجنون

2 - نعمت های اعطا شده خداوند به پیامبر(ص)، سبب مصونیت آن حضرت از هرگونه جنون و دیوانگی

ما أنت بنعمة ربّک بمجنون

3 - برخورداری پیامبر(ص)، از نعمت نبوت و عقل

ما أنت بنعمة ربّک بمجنون

واژه «جنون»، قرینه است بر این که نعمت اعطایی به پیامبر(ص) «عقل» است و برخی از مفسران آن را نعمت «نبوت» دانسته اند; چنان که در آیه 164 سوره «آل عمران» بدان اشاره شده است: «لقد منّ اللّه علی المؤمنین إذ بعث فیهم رسولاً من أنفسهم...».

4 - پیامبر(ص)، تحت تربیت خداوند و مورد عنایت و لطف ویژه او

بنعمة ربّک

5 - لطف و عنایت خداوند، سبب مصونیت انسان از جنون و هرگونه اندیشه نادرست و دور از عقل و خرد

ما أنت بنعمة ربّک بمجنون

جنون

مصونیت از جنون 1، 2; منشأ مصونیت از جنون 5

خدا

آثار لطف خدا 5

گمراهی

منشأ مصونیت از گمراهی 5

لطف خدا

مشمولان لطف خدا 4

محمد(ص)

فضایل محمد(ص) 3، 4; مربی محمد(ص) 4; مصونیت محمد(ص) 1; منشأ مصونیت محمد(ص) 2; نعمتهای محمد(ص) 2، 3

نعمت

نعمت عقل 3; نعمت نبوت 3