تفسیر آیات قرآن کریم – سوره قصص – آیه 86 – کتاب تفسیر راهنما – تألیف آیت الله هاشمی رفسنجانی

وَمَا کُنتَ تَرْجُو أَن یُلْقَی إِلَیْکَ الْکِتَابُ إِلَّا رَحْمَةً مِّن رَّبِّکَ فَلَا تَکُونَنَّ ظَهِیرًا لِّلْکَافِرِینَ

و تو انتظار نداشتی که این کتاب به تو القا شود، لیکن رحمتی از پروردگارت بود [که موجب شد به تو القا شود] پس هرگز پشیتبان کافران مباش.

 

1 - دریافت کتاب آسمانی و برعهده گرفتن رسالت الهی، خارج از گمان پیامبر(ص)بود.

 

و ما کنت ترجوا أن یلقی إلیک الکتـب

 

2 - پیامبران الهی، بی خبر از نبوت خویش پیش از مبعوث شدن.

 

و ما کنت ترجوا أن یلقی إلیک الکتـب

جایی که پیامبراسلام(ص) پیش از بعثت خویش، از آن هیچ گونه اطلاعی نداشته باشد و حتی گمان آن نیز در ذهنش جوانه نزند; به طریق اولی پیامبران دیگر نیز چنین خواهند بود. بنابراین با القای خصوصیت از پیامبر(ص)، مطلب یاد شده را می توان درباره همه پیامبران تعمیم داد.

 

3 - قرآن، کتابی القا شده از سوی خداوند به پیامبر(ص)

 

و ما کنت ترجوا أن یلقی إلیک الکتـب

 

4 - کتابت و تدوین آیات قرآن، پس از نزول آن بر پیامبر(ص)

 

و ما کنت ترجوا أن یلقی إلیک الکتـب

اطلاق کتاب (نوشته و نگارش یافته) بر قرآن، یا بدان جهت بوده که آیه های آن پس از نزول نوشته می شده است و یا توصیه ای است از جانب خداوند که باید به صورت نوشته درآید.

 

5 - نزول کتاب از سوی خدا برای مردم، نمود رحمت الهی بر آنان است.

 

و ما کنت ترجوا أن یلقی إلیک الکتـب إلاّ رحمة من ربّک

 

6 - بعثت پیامبران، مقتضای ربوبیت خداوند بر خلق

 

و ما کنت ترجوا أن یلقی إلیک الکتـب إلاّ رحمة من ربّک

 

7 - پیامبر(ص)، از لطف و عنایت ویژه خداوند برخوردار بوده است.

 

إلاّ رحمة من ربّک

تعبیر «ربّک» به صورت اضافه تشریفی «ربّ» به «کاف»، بیانگر مطلب یاد شده است.

 

8 - پرهیز از حمایت و پشتیبانی کافران توصیه أکید خدا به پیامبر(ص)

 

فلاتکوننّ ظهیرًا للکـفرین

 

9 - پرهیز از حمایت و پشتیبانی کافران، امری لازم و از اصول راهبردی در مناسبات اجتماعی و بین المللی

 

فلاتکوننّ ظهیرًا للکـفرین

 

10 - دشمنی با کفرپیشگان حق ستیز و پرهیز از تقویت آنان، نشانه پیامبری و لازم جدایی ناپذیر آن

 

و ما کنت ترجوا أن یلقی إلیک الکتـب ...فلاتکوننّ ظهیرًا للکـفرین

برداشت یاد شده با توجه به تفریع «لاتکوننّ...» بر صدر آیه به دست می آید.

انبیا

منشأ بعثت انبیا 6

حق

دشمنی با حق ستیزان 10

خدا

آثار ربوبیت خدا 6; توصیه های خدا 8; نشانه های رحمت خدا 5

روابط

اصول روابط اجتماعی 9; اصول روابط بین المللی 9

قرآن

تاریخ قرآن 4; جمع قرآن 4; کتابت قرآن 4; وحیانیت قرآن3

کافران

اجتناب از حمایت کافران 8، 9; دشمنی با کافران 10

کتب آسمانی

نزول کتب آسمانی 5

لطف خدا

مشمولان لطف خدا 7

محمد(ص)

تعجب محمد(ص) 1; توصیه به محمد(ص) 8; علم غیب محمد(ص) 2; فضایل محمد(ص) 7; محمد(ص) قبل از بعثت 2; نزول قرآن بر محمد(ص) 1، 3

نبوت

نشانه های نبوت 10