تفسیر آیات قرآن کریم – سوره زمر – آیه 43 – کتاب تفسیر راهنما – تالیف آیت الله هاشمی رفسنجانی

أَمِ اتَّخَذُوا مِن دُونِ اللَّهِ شُفَعَاء قُلْ أَوَلَوْ کَانُوا لَا یَمْلِکُونَ شَیْئًا وَلَا یَعْقِلُونَ

آیا غیر خداوند شفیعانی اختیار کرده اند؟! بگو: آیا هر چند مالک چیزی نباشند و تعقّل نکنند [باز هم شفیعان شمایند]؟

1 - اعتقاد مشرکان، به شفاعت و وساطت کردن معبودها در پیشگاه خداوند

أم اتّخذوا من دون اللّه شفعاء

2 - شفاعت و واسطه شدن معبودها، هدف و انگیزه مشرکان از عبادت کردن آنها

أم اتّخذوا من دون اللّه شفعاء

3 - معبودها و شفیعان مشرکان عصر پیامبر(ص)، فاقد هرگونه توانایی و تعقل

قل أَوَلو کانوا لایملکون شیئًا و لایعقلون

4 - خردورزی و توانایی بر شفاعت، دو شرط اصلی شایستگی شفاعت به پیشگاه الهی است.

قل أَوَلو کانوا لایملکون شیئًا و لایعقلون

5 - مأموریت پیامبر(ص)، برای احتجاج با مشرکان و اثبات ناتوانی مطلق معبودها و پوچی آیین شرک

قل أَوَلو کانوا لایملکون شیئًا و لایعقلون

برداشت یاد شده از تصریح به ابلاغ حقیقت یاد شده (قل) استفاده می شود.

بت پرستی:

انگیزه بت پرستی 2

تعقل:

تعقل در شفاعت 4

شرک:

پوچی شرک 5

شفاعت:

شرایط شفاعت 4; قدرت در شفاعت 4

محمد(ص):

احتجاج محمد(ص) 5; رسالت محمد(ص) 5

مشرکان:

احتجاج با مشرکان 5; انگیزه مشرکان 2; بی عقلی شفیعان مشرکان 3; عجز شفیعان مشرکان 3; عقیده مشرکان 1

معبودان باطل:

بی عقلی معبودان باطل 3; شفاعت معبودان باطل 1، 2; عجز معبودان باطل 3، 5