تفسیر آیات قرآن کریم – سوره روم – آیه 3 – کتاب تفسیر راهنما – تألیف آیت الله هاشمی رفسنجانی

فِی أَدْنَی الْأَرْضِ وَهُم مِّن بَعْد غَلَبهِمْ سَیَغْلِبُونَ

در نزدیک ترین سرزمینشان [به مکّه] و آنان بعد از مغلوب شدنشان به زودی غالب خواهند شد.

1 - نبرد میان ایران و روم، در نزدیکی منطقه حجاز (نواحی شام) بوده است.

غلبت الروم فی أدنی الأرض

جبهه درگیر با رومیان مسیحی، به قول تاریخ نویسان، مجوسیان ایران بوده اند; الف و لام در «الأرض» برای عهد است و به قرینه «الروم» به سرزمین رومیان اشاره دارد. ذکر «أدنی الأرض» و اهتمام به تعیین مکان نبرد، این احتمال را تقویت می کند که مراد از «أدنی الأرض» نزدیک ترین بخش روم به سرزمین عرب (حجاز) باشد.

2 - پیشگویی قرآن، درباره پیروزی قریب الوقوع رومیان شکست خورده بر ایرانیان پیروز

و هم من بعد غلبهم سیغلبون

3 - پیروزی روم بر ایران، پس از شکست، امری به دور از انتظار

و هم من بعد غلبهم سیغلبون

آوردن «من بعد غلبهم» با این که در آیه قبل تصریح به شکست رومیان شده است، می تواند ناظر به این نکته باشد که پیروزی آنان پس از شکست، برای مردم مکه، غیرمنتظره بوده است.

اسلام

تاریخ صدراسلام 1

ایرانیان

پیروزی ایرانیان 2

رومیان

پیروزی رومیان 2، 3; تاریخ جنگ رومیان 1; جنگ رومیان با ایرانیان 1، 2، 3; منطقه جنگ رومیان 1

قرآن

پیشگوییهای قرآن 2