تفسیر آیات قرآن کریم- سوره المجادله – آیه 16 – کتاب تفسیر راهنما – تالیف آیت الله هاشمی رفسنجانی

اتَّخَذُوا أَیْمَانَهُمْ جُنَّةً فَصَدُّوا عَن سَبیلِ اللَّهِ فَلَهُمْ عَذَابٌ مُّهِینٌ

قَسَم های خود را سپر قرار داده و [مردم را] از راه خدا باز داشته اند، پس برای آنان عذابی خوارکننده خواهد بود.

1 - منافقان، زیر سپر سوگند، نفاقشان را پنهان می کردند.

اتّخذوا أیمـنهم جنّة

2 - استفاده ابزاری از ارزش های دینی علیه دین، از شیوه های منافقان

اتّخذوا أیمـنهم جنّة

برداشت یاد شده به این خاطر است که منافقان از سوگند ـ که در میان همه پیروان ادیان از ارزش ها به شمار می رود ـ در جهت سد کردن پیشرفت اسلام، بهره می گرفتند.

3 - منافقان، عناصری منحرف از راه خدا و آیین او

فصدّوا عن سبیل اللّه

«صدّ» (مصدر «صدّوا») دو گونه استعمال می شود: لازم و متعدی. «صدّ» در صورت اول به معنای اعراض کردن و میل و انحراف است. برداشت یاد شده بر پایه این معنا است.

4 - تلاش منافقان، برای بازداشتن مردم از راه خدا

فصدّوا عن سبیل اللّه

«صدّ» در صورتی که متعدی استعمال شود، به معنای منع و بازداشتن خواهد بود. بنابراین «فصدّوا عن سبیل اللّه»; یعنی، «منعوا الناس عن سبیل اللّه».

5 - منافقان، دارای فرجامی بس شوم و ناگوار

فلهم عذاب مهین

6 - عذاب خوار کننده الهی، در انتظار منافقان است.

فلهم عذاب مهین

دین

سوءاستفاده از دین 2

سبیل الله

مانعان از سبیل الله 4

عذاب

عذاب ذلت بار 6; مراتب عذاب 6

گمراهان 3

منافقان

روش برخورد منافقان 2; سوءاستفاده منافقان 2; عذاب منافقان 6; فرجام شوم منافقان 5; فلسفه سوگند منافقان 1; گمراهی منافقان 3; ویژگیهای منافقان 1

نفاق

نشانه های نفاق 1