تفسیر آیات قرآن کریم- سوره المجادله – آیه 15 – کتاب تفسیر راهنما – تالیف آیت الله هاشمی رفسنجانی
أَعَدَّ اللَّهُ لَهُمْ عَذَابًا شَدیدًا إِنَّهُمْ سَاء مَا کَانُوا یَعْمَلُونَ
خداوند برای آنان عذابی سخت آماده کرده است; به راستی چه بد است آنچه انجام می دهند!
1 - برقراری رابطه دوستی و همدستی با دیگر پیروان ادیان علیه اسلام و مسلمین، کاری زشت و در پی دارنده عذاب سخت الهی
الذین تولّوا قومًا ... لهم عذابًا شدیدًا إنّهم ساء ما کانوا یعملون
2 - عذابی سخت و جانکاه، در انتظار منافقان است.
أعدّ اللّه لهم عذابًا شدیدًا
3 - دوزخ و ابزار عذاب آن، هم اکنون موجود و آماده است.
أعدّ اللّه لهم عذابًا شدیدًا
تعبیر «أعدّ» (مهیا کرده است) به صورت ماضی، می تواند حاکی از مطلب یاد شده باشد.
4 - منافقان، عناصری زشت کردار
ألم تر إلی الذین تولّوا قومًا ... إنّهم ساء ما کانوا یعملون
5 - برقراری رابطه دوستی منافقان با یهودیان، مصداق بارز زشت کاری آنان و سبب دچار شدنشان به عذاب سخت الهی
ألم تر إلی الذین تولّوا قومًا ... إنّهم ساء ما کانوا یعملون
6 - تداوم و استمرار بخشی منافقان، بر اعمال رشت و کردار ناپسند خویش
انّهم ساء ما کانوا یعملون
«کانوا یعملون» ماضی استمراری و بیانگر پافشاری و تداوم بخشیدن منافقان به اعمال ناپسند خویش است.
7 - پافشاری و استمرار بخشی منافقان بر اعمال زشت و ناپسند، عامل گرفتاری آنان به عذاب سخت اخروی
إنّهم ساء ما کانوا یعملون
«إنّهم ساء...» برای بیان علت محکومیت منافقان به عذاب سخت اخروی است.
8 - عذاب الهی و شدت آن، پیامد و نتیجه رفتار زشت خود انسان ها است.
إنّهم ساء ما کانوا یعملون
9 - خداوند، کسی را بدون جهت عذاب نمی کند.
إنّهم ساء ما کانوا یعملون
پرداختن به علت محکومیت منافقان، بیانگر مطلب یاد شده است.
10 - عملکرد بد، در صورتی که تداوم یابد و سراسر زندگی انسان را پر کند، عذاب الهی را در پی خواهد داشت.
إنّهم ساء ما کانوا یعملون
اسلام
سرزنش توطئه علیه اسلام 1
جهنم
آمادگی جهنم 3; فعلیت جهنم 3
خدا
سرزنشهای خدا 1; قانونمندی عذابهای خدا 9
عذاب
اهل عذاب 2، 5; مراتب عذاب 1، 2، 5، 7; موجبات عذاب 1، 8، 10; موجبات عذاب اخروی 7
عمل
آثار تداوم عمل ناپسند 10; آثار عمل ناپسند 8
مسلمانان
سرزنش توطئه علیه مسلمانان 1
منافقان
آثار لجاجت منافقان 7; دوستی منافقان 5; عذاب منافقان 2; عمل ناپسند منافقان 4، 5، 6; لجاجت منافقان 6; موجبات عذاب منافقان5
یهود
آثار دوستی با یهود 5
تصاویر ضمیمه
