تفسیر آیات قرآن کریم- سوره الفتح- آیه13 – کتاب تفسیرراهنما – تالیف آیت الله هاشمی رفسنجانی

وَمَن لَّمْ یُؤْمِن باللَّهِ وَرَسُولِهِ فَإِنَّا أَعْتَدْنَا لِلْکَافِرِینَ سَعِیرًا

و هر کس به خدا و رسولش ایمان نیاورد [بداند که] ما حتماً برای کافران آتشی افروخته آماده کرده ایم.

1 - شعله های گدازنده آتش ، مهیا برای کافران به خدا و رسول او

و من لم یؤمن ... فإنّا أعتدنا للکـفرین سعیرًا

2 - تخلف از دعوت پیامبر(ص) به بهانه های واهی، در حکم کفر به خداو رسول او*

سیقول لک المخلّفون ... و من لم یؤمن ... فإنّا أعتدنا للکـفرین سعیرًا

روی سخن آیه شریفه، می تواند متوجه به بادیه نشینانی باشد که از دعوت پیامبر(ص) تخلّف کردند و اشتغال به اموال و خانواده را بهانه قرار دادند.

3 - بدگمانی به خدا و نصرت های او نسبت به مؤمنان، منتهی به کفر و بی ایمانی*

و ظننتم ظنّ السوء ... و من لم یؤمن باللّه و رسوله

برداشت بالا بدان احتمال است که مراد از «من لم یؤمن»، همان مخاطبان «ظننتم...» باشد.

4 - آتش دوزخ، هم اکنون موجود و مهیا برای کافران*

فإنّا أعتدنا للکـفرین سعیرًا

ماضی آمدن فعل «أعتدنا»، ممکن است ناظر به معنای حقیقی آن (زمان گذشته) باشد; نه این که مضارع محقق الوقوع را بیان کند.

5 - نقش عوامل الهی، در مهیّا شدن دوزخ برای کافران*

فإنّا أعتدنا للکـفرین سعیرًا

ضمیر متکلم مع الغیر، در «إنّا» و «أعتدنا» را می توان بیانگر نقش عوامل و کارگزاران الهی در تحقّق اراده او دانست.

جهنم

آمادگی جهنم 1، 5; شعله های آتش جهنم 1; فعلیت جهنم4

خدا

فرجام سوءظن به خدا 3; فرجام سوءظن به نصرتهای خدا 3; کیفرهای خدا 1

عصیان

آثار عصیان از محمد(ص) 2

کارگزاران خدا

نقش کارگزاران خدا 5

کافران

کافران در جهنم 5; کیفر کافران 4

کفر

کفر به خدا 2; کفر به محمد(ص) 2; کیفر کفر به خدا 1; کیفر کفر به محمد(ص) 1; موجبات کفر 3