تفسیر آیات قرآن کریم- سوره الزخرف- آیه9 – کتاب تفسیرراهنما – تالیف آیت الله هاشمی رفسنجانی

وَلَئِن سَأَلْتَهُم مَّنْ خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ لَیَقُولُنَّ خَلَقَهُنَّ الْعَزیزُ الْعَلِیمُ

 

و اگر از آنان بپرسی: چه کسی آسمان ها و زمین را خلق کرده است؟ حتماً خواهند گفت: آن عزّتمند دانا آنها را خلق کرده است.

 

1 - اعتقاد و اقرار مشرکان عصرت بعثت، به عزت و دانایی آفریدگار هستی

 

و لئن سألتهم ... لیقولنّ خلقهنّ العزیز العلیم

 

2 - مشرکان مکه، با نبوت پیامبر(ص) و پیام توحیدی آن حضرت در ستیز بودند، نه منکر وجود آفریدگار عزیز و دانای جهان.

 

و لئن سألتهم ... لیقولنّ خلقهنّ العزیز العلیم

با توجه به آیات پیشین ـ که نوعی خطاب و عتاب نسبت به منکران پیامبر(ص) دارد ـ برداشت یاد شده به دست می آید.

 

3 - نشانه های عزت (قاهر بودن) و دانایی آفریدگار جهان، غیر قابل انکار، حتی برای مشرکان

 

و لئن سألتهم ... لیقولنّ خلقهنّ العزیز العلیم

 

4 - مشرکان مکه، گرفتار شرک در زمینه هایی غیر از زمینه خالقیت خداوند

 

و لئن سألتهم من خلق

 

5 - اصل توحید و یگانگی آفریدگار هستی، امری بدیهی و مورد پذیرش فطرت تمامی آدمیان

 

لیقولنّ خلقهنّ العزیز العلیم

از اعتراف مشرکان به یگانگی آفریدگار جهان هستی، مطلب یاد شده استفاده می شود.

 

6 - گفتار و روش کافران، با ادراک های عقلی و فطری آنان همساز نیست.

 

و کم أرسلنا ... و لئن سألتهم من خلق ... لیقولنّ خلقهنّ العزیز العلیم

خداوند در این آیه می فرماید: اگر از مشرکان و دین ناباوران سؤال شود که آفریدگار هستی کیست؟ آنان به دلیل عقل یا اعتقاد خود می گویند: «آفریدگاری عزیز و دانا». در حالی که اگر آنان به راستی لوازم این باور را می فهمیدند، جا نداشت که وحی قرآنی را مورد خدشه قرار دهند.

 

7 - جهان آفرینش، دارای آسمان های متعدد است.

 

السمـوت

 

8 - جهان آفرینش، جلوه ای از قدرت شکست ناپذیر و علم گسترده خداوند است.

 

خلقهنّ العزیز العلیم

 

9 - خداوند، عزیز (پیروز شکست ناپذیر) و علیم (دارای علم بی کران) است.

 

خلقهنّ العزیز العلیم

آسمان

تعدد آسمان ها 7

آفرینش

عظمت خلقت آفرینش 8

آیات خدا

آیات آفاقی 8

اسلام

تاریخ صدر اسلام 1، 2; دشمنان اسلام 2

اسماوصفات

عزیز 9; علیم 9

اقرار

اقرار به عزت خدا 1; اقرار به علم خدا 1

توحید

توحید در خالقیت 4، 5; فطریت توحید 5

خدا

نشانه های عزت خدا 3، 8; نشانه های علم خدا3، 8; نشانه های قدرت خدا 8; وسعت علم خدا 8

عقیده

عقیده به عزت خدا 1; عقیده به علم خدا 1

کافران

بی منطقی کافران 6; سخن کافران 6; عمل کافران 6; فطرت کافران 6

محمد(ص)

دشمنان محمد(ص) 2

مشرکان

اقرار مشرکان صدراسلام 1; خداشناسی مشرکان 3; عقیده مشرکان 3; عقیده مشرکان صدراسلام 1

مشرکان مکه

خداشناسی مشرکان مکه 2; دشمنی مشرکان مکه 2; شرک مشرکان مکه 4; عقیده مشرکان مکه 4; مشرکان مکه و محمد(ص) 2