تفسیر آیات قرآن کریم- سوره الجاثیه- آیه33 – کتاب تفسیرراهنما – تالیف آیت الله هاشمی رفسنجانی

وَبَدَا لَهُمْ سَیِّئَاتُ مَا عَمِلُوا وَحَاقَ بهِم مَّا کَانُوا بهِ یَسْتَهْزؤُون

و اعمال بد آنان برایشان هویدا می شود و همان عذابی که به استهزایش می گرفتند آنها را فرامی گیرد.

1 - آشکار گشتن زشتی های اعمال کافران، برای آنان در قیامت

و بدا لهم سیّئات ما عملوا

2 - تجسّم اعمال زشت کافران، برای آنان در قیامت

و بدا لهم سیّئات ما عملوا

اضافه «سیّئات» به «ما عملوا» ممکن است اضافه بیانیه باشد. در آن صورت می توان گفت: آشکار گشتن اعمال به معنای تجسّم آن است.

3 - قیامت، صحنه ظهور عواقب گناه و بدکاری

و بدا لهم سیّئات ما عملوا

چنانچه قبل از «سیّئات» مضاف حذف شده و تقدیر آن «جزاء یا عقوبة سیّئات...» باشد، برداشت بالا به دست می آید.

4 - گرفتار آمدن منکران معاد، در قیامت به عذابی که آن را به استهزا می گرفتند و انکار می کردند.

و حاق بهم ما کانوا به یستهزءون

5 - شیوه کافران در انکار معاد، استهزاگرانه و نه منطقی

کانوا به یستهزءون

شیوه بودن استهزا از «کانوا به یستهزءون» که بر استمرار دلالت دارد استفاده می شود.

6 - نبودن کمترین گریزگاه در قیامت برای منکران معاد

و حاق بهم ما کانوا به یستهزءون

مفاد «حاق بهم» (نزول و احاطه بر کافران) می تواند کنایه از این باشد که آنچه در قیامت بر کافران اتفاق می افتد گریزناپذیر است.

عذاب

اهل عذاب 4، 6

عمل

کیفر اخروی عمل ناپسند 3

قیامت

ظهور حقایق در قیامت 1، 3; ویژگیهای قیامت 3، 6

کافران

استهزای کافران 5; بی منطقی کافران 5; تجسم عمل کافران 2; روش برخورد کافران 5; عمل ناپسند کافران 1; کافران در قیامت 1، 2

گناه

کیفر اخروی گناه 3

معاد

آثار استهزای معاد 4; آثار تکذیب معاد 4; حتمیت عذاب مکذبان معاد 6; عذاب مکذبان معاد 4