تفسیر آیات قرآن کریم- سوره الجاثیه- آیه 37– کتاب تفسیرراهنما – تالیف آیت الله هاشمی رفسنجانی

وَلَهُ الْکِبْرِیَاء فِی السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَهُوَ الْعَزیزُ الْحَکِیمُ

و بزرگی در آسمان ها و زمین فقط برای او است و او است عزّتمند و حکیم.

1 - عظمت و کبریایی در هستی، تنها از آنِ خداوند است.

و له الکبریاء فی السمـوت و الأرض

تقدم «له» بر «الکبریاء» مفید حصر است.

2 - برپایی قیامت، نمودی از عظمت و کبریایی خداوند است.

أنّ وعد اللّه حقّ و أنّ الساعة لاریب فیها ... و له الکبریاء

3 - ربوبیت یگانه خداوند در جهان هستی، نمودی از عظمت و کبریایی او است.

ربّ السموت و ربّ الأرض ... و له الکبریاء

4 - جهان آفرینش، دارای آسمان های متعدد

السمـوت

5 - حق ستیزان در اوج اقتدار و شکوه، ناتوان از مقابله با عظمت و کبریایی خداوند

و له الکبریاء فی السمـوت و الأرض

یادکرد جلال و قدرت یگانه و برتر خداوند، در پی ذکر حق ستیزان کافر و ناباور به معاد، می تواند پیامی هشداردهنده برای آنان و نویدی آرامش بخش برای پیامبر(ص) و مؤمنان باشد.

6 - ربوبیت یگانه خداوند بر هستی، همراه با اقتدار و دانایی

ربّ العـلمین . و له الکبریاء ... و هو العزیز الحکیم

7 - خداوند، «عزیز» (پیروزمند شکست ناپذیر) و «حکیم» (بسیار کاردان) است.

و هو العزیز الحکیم

8 - عزت و شکست ناپذیری خداوند، آمیخته با حکمت و کاردانی او است.

و هو العزیز الحکیم

9 - ربوبیت خداوند بر هستی، متکی بر حکمت و کاردانی او

ربّ العـلمین ... و هو العزیز الحکیم

از ارتباط واژه «حکیم» با «ربّ العالمین»، مطلب بالا استفاده می شود.

آسمان

تعدد آسمان ها 4

آفرینش

مربی آفرینش 6

اسماوصفات

حکیم 7; عزیز 7

توحید

توحید ربوبی 3

جهان بینی

جهان بینی توحیدی 3

حق

عجز حق ستیزان 5

خدا

آثار حکمت خدا 8; آثار ربوبیت خدا 3; اختصاصات خدا 1; حکمت خدا 9; ربوبیت خدا 9; عظمت خدا 1، 5; علم خدا 6; قدرت خدا 6; کبریایی خدا 1; نشانه های کبریایی خدا 2، 3; ویژگیهای ربوبیت خدا 6; ویژگیهای عزت خدا 8

قیامت

آثار قیامت 2