تفسیر آیات قرآن کریم – سوره تغابن – آیه4 – کتاب تفسیر راهنما – تالیف آیت الله هاشمی رفسنجانی
یَعْلَمُ مَا فِی السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَیَعْلَمُ مَا تُسرُّونَ وَمَا تُعْلِنُونَ وَاللَّهُ عَلِیمٌ بذَاتِ الصُّدُورِ
آنچه را در آسمان ها و زمین است می داند و آنچه را پنهان می دارید و آنچه را آشکار می کنید می داند، و خداوند به راز سینه ها دانا است.
1 - خداوند، به همه موجودات هستی احاطه علمی دارد.
یعلم ما فی السمـوت و الأرض
2 - جهان طبیعت، دارای آسمان های متعدد
السمـوت
3 - خداوند، به تمامی حرکت ها و رفتارهای نهانی و آشکارای انسان ها آگاه است.
و یعلم ما تسرّون و ما تعلنون
4 - خداوند، به رازها و اسرار نهفته در سینه ها آگاهی کامل دارد.
و اللّه علیم بذات الصدور
5 - علم خداوند، مطلق و فراگیر همه ذرّات نهان و آشکار جهانِ هستی است.
یعلم ما فی السمـوت ... و ما تعلنون و اللّه علیم بذات الصدور
یادآوری آگاهی خداوند از موجودات آسمان ها و زمین و نیز رفتارهای نهانی و آشکارا و رازهای دل بشر، اشاره به علم مطلق و فراگیر خداوند است.
6 - آگاهی و عقیده به علم همه جانبه خداوند به جهان و انسان، بازدارنده انسان ها از نافرمانی و گناه
یعلم ما فی السمـوت ... و ما تعلنون واللّه علیم بذات الصدور
آسمان
تعدد آسمان ها 2
خدا
علم خدا به آفرینش 1; علم خدا به اعمال 3; علم خدابه رازها 3، 4; علم خدا به موجودات 1، 5، 6; علم غیب خدا 3، 4، 5، 6; وسعت علم خدا 1، 5
عصیان
موانع عصیان 6
عقیده
آثار عقیده به علم خدا 6
عمل
ناظران عمل 3
گناه
موانع گناه 6