تفسیر آیات قرآن کریم- سوره الفتح- آیه19 – کتاب تفسیرراهنما – تالیف آیت الله هاشمی رفسنجانی
وَمَغَانِمَ کَثِیرَةً یَأْخُذُونَهَا وَکَانَ اللَّهُ عَزیزًا حَکِیمًا
و [نیز] غنیمت های بسیاری که آنها را خواهند گرفت و خدا عزّتمند و حکیم است.
1 - نوید الهی به بیعت کنندگان در حدیبیه، در زمینه دستیابی آنان به غنایمی فراوان
یبایعونک ... و مغانم کثیرة یأخذونها
2 - غنایم سرشار خیبر، موهبت الهی به پیروزمندان آزمون حدیبیه
یبایعونک ... و مغانم کثیرة یأخذونها
3 - پاداش های مادی و معنوی خداوند، به مؤمنان وفادار و مورد رضایت خویش
لقد رضی اللّه ... فأنزل السکینة علیهم ... و مغانم کثیرة یأخذونها
«أنزل السکینة» اشاره به پاداش معنوی و «مغانم...» نظر به پاداش های مادی دارد.
4 - یهودیان خیبر، دارای امکانات مالی گسترده
و مغانم کثیرة یأخذونها
به دست آمدن غنایم فراوان، نشانگر وجود امکانات بسیار دشمنان اسلام، در جنگ خیبر است.
5 - تنها بیعت کنندگان با پیامبر(ص) در جریان حدیبیه، برخوردار از غنایم خیبر *
إذ یبایعونک تحت الشجرة ... و مغانم کثیرة یأخذونها
از این که «مغانم کثیرة» به مؤمنان بیعت کننده نوید داده شده است ، مطلب بالا احتمال می رود.
6 - خداوند، دارای عزّت و حکمتی گسترده و ازلی
و کان اللّه عزیزًا حکیمًا
7 - صلح حدیبیه و فتح خیبر، در پی وفاداری مؤمنان، نمودی از عزت و حکمت خداوند
و أثـبهم فتحًا قریبًا . و مغانم کثیرة ... و کان اللّه عزیزًا حکیمًا
از ارتباط «کان اللّه...» با آیه قبل، مطلب بالا استفاده می شود.
8 - قدرت و شکست ناپذیری خداوند، آمیخته با کاردانی و حکمت او است.
و کان اللّه عزیزًا حکیمًا
اسماوصفات
حکیم 6; عزیز 6
بشارت
بشارت غنیمت زیاد 1
خدا
ازلیت حکمت خدا 6; ازلیت عزت خدا 6; بشارتهای خدا 1; پاداشهای خدا 3; نشانه های حکمت خدا 7; نشانه های عزت خدا 7; وسعت حکمت خدا 6; وسعت عزت خدا 6; ویژگیهای عزت خدا 8; ویژگیهای قدرت خدا 8
رضایت خدا
مشمولان رضایت خدا 3
صلح حدیبیه
زمینه صلح حدیبیه 7
عطایای خدا
مشمولان عطایای خدا 5
عهد
آثار وفای به عهد 7
غزوه خیبر
زمینه پیروزی در غزوه خیبر 7; غنایم غزوه خیبر 2; قصه غزوه خیبر 5
مؤمنان
پاداش مؤمنان 3; وفای به عهد مؤمنان 3، 7
محمد(ص)
بشارت به بیعت کنندگان با محمد(ص) 1; غنایم بیعت کنندگان با محمد(ص) 5; نعمتهای بیعت کنندگان با محمد(ص) 2
یهود
امکانات مادی یهود خیبر 4