تفسیر آیات قرآن کریم – سوره یس – آیه 38 – کتاب تفسیر راهنما – تألیف آیت الله هاشمی رفسنجانی

وَالشَّمْسُ تَجْرِی لِمُسْتَقَرٍّ لَّهَا ذَلِکَ تَقْدیرُ الْعَزیز الْعَلِیمِ

و خورشید به سوی قرارگاهی که برای آن است حرکت می کند، این تقدیر آن عزّتمند دانا است.

1 - خورشید به سمت و سوی قرارگاه ویژه خود در حرکت است.

و الشمس تجری لمستقر لها

برداشت یاد شده، بر این اساس است که «مستقر» اسم مکان و لام در آن به معنای «إلی» باشد.

2 - حرکت خورشید، روزی به پایان رسیده و در موعد مقرر و زمان مشخص، عمرش به سر خواهد رسید.

و الشمس تجری لمستقر لها

برداشت یاد شده مبتنی بر این احتمال است که «مستقر» اسم زمان و «لام» در آن، برای تعلیل و متضمن معنای «انتهاء» باشد; یعنی، خورشید به علت رسیدن به انتهای حرکت خود، روان می شود.

3 - خورشید، دارای حرکت منظم و هدفمند است.

و الشمس تجری لمستقر لها

برداشت یاد شده از آن جا است که لازمه وجود حرکت به سمت و سوی قرارگاه معین و یا در زمان محدود و مشخص، داشتن حرکت منظم و هدفمند است.

4 - خورشید، به هنگام روان شدن به سوی قرارگاه ویژه اش، از آیات و نشانه های بزرگ قدرت خداوند است.

و الشمس تجری لمستقر لها

برداشت یاد شده از آن جا است که «والشمس» عطف بر «اللیل» است و همان گونه که شب از آیات الهی شناسانده شده (و آیة لهم اللیل) خورشید نیز چنین است.

5 - حرکت خورشید بر مداری مشخص و سمت و سوی قرارگاه ویژه خود، به تقدیر و تدبیر خداوند است.

و الشمس تجری لمستقر لها ذلک تقدیر العزیز

6 - حرکت خورشید بر مدار مشخص و به سمت و سوی قرارگاه ویژه خود، جلوه ای از عزت و علم خداوند است.

و الشمس تجری لمستقر لها ذلک تقدیر العزیز العلیم

یاد شدن دو صفت «عزت» و «علم» خداوند، پس از طرح مسأله حرکت خورشید، می تواند گویای برداشت یاد شده باشد.

7 - خداوند، عزیز (پیروز شکست ناپذیر) و علیم (بسیار دانا) است.

العزیز العلیم

آیات خدا

آیات آفاقی 4

اسماوصفات

عزیز 7; علیم 7

خدا

آثار تدبیر خدا 5; مقدرات خدا 5; نشانه های عزت خدا 6; نشانه های علم خدا 6; نشانه های قدرت خدا 4

خورشید

پایان گردش خورشید 2; خورشید از آیات خدا 4; فرجام گردش خورشید 2; فلک خورشید 6; قانونمندی گردش خورشید 3; قرارگاه خورشید 1; گردش خورشید 1، 4، 6; منشأ گردش خورشید 5