تفسیر آیات قرآن کریم – سوره قصص – آیه 79 – کتاب تفسیر راهنما – تألیف آیت الله هاشمی رفسنجانی

فَخَرَجَ عَلَی قَوْمِهِ فِی زینَتِهِ قَالَ الَّذینَ یُرِیدُونَ الْحَیَاةَ الدُّنیَا یَا لَیْتَ لَنَا مِثْلَ مَا أُوتِیَ قَارُونُ إِنَّهُ لَذُو حَظٍّ عَظِیمٍ

پس [قارون] غرق در تجمّل خود بر قومش در آمد، کسانی که زندگی دنیا را می خواستند گفتند: ای کاش! مانند آنچه به قارون داده شده است برای ما [نیز ]بود همانا او دارای بهره ای بزرگ است.

 

1 - اقدام قارون به خودنمایی و فخرفروشی بر قوم خویش

 

فخرج علی قومه فی زینته

تعبیر «علی قومه» به جای «إلی قومه»، نشان می دهد که وی با انگیزه بزرگ نمایی و تحقیر مردم بر آنان ظاهر شده بود.

 

2 - قدرت و ثروت، از موجبات فخرفروشی، خودنمایی و تجمل گرایی

 

فخرج علی قومه فی زینته

 

3 - نمایان شدن قارون بر قوم خویش، در نهایت آرایش و تجمل

 

فخرج علی قومه فی زینته

تعبیر «فی زینته» نشانگر آن است که وی در حالی بر مردم ظاهر شد که غرق در تجمل بود.

 

4 - تجمل و آرایش برای خودنمایی، فخرفروشی، رفتاری است ناپسند و مردود.

 

فخرج علی قومه فی زینته

 

5 - رفتار تحقیرآمیز قاورن با مردم، علی رغم پیوند نژادی وی با آنان

 

فخرج علی قومه فی زینته

تعبیر «علی قومه» به جای «علی الناس» بیانگر مطلب یاد شده است.

 

6 - خودنمایی و تجمل گرایی عده ای، عامل گرایش مردم به دنیاطلبی و زخارف آن

 

فخرج علی قومه فی زینته قال الذین یریدون الحیوة الدنیا یـلیت لنا مثل ما أُوتی قـرون

 

7 - خودنمایی و تجمل گرایی قارون، باعث برانگیخته شدن خوی دنیاخواهی عناصر غافل و دنیاطلب بود.

 

قال الذین یریدون الحیوة الدنیا ... إنّه لذو حظّ عظیم

 

8 - اظهار حسرت و دریغ از سوی دنیاطلبان غافل، به هنگام مشاهده قارون در تجمل ویژه خود

 

قال الذین یریدون الحیوة الدنیا یـلیت لنا مثل ما أُوتی قـرون

 

9 - از دید دنیاطلبان، قارون در اوج لذت و خوشبختی قرار داشت.

 

فخرج علی قومه ... قال الذین یریدون الحیوة الدنیا ... إنّه لذو حظّ عظیم

«حظّ» به معنای بهره و نصیب است; یعنی، او از سعادت و نیک بختی بهره بزرگی دارد.

 

10 - نقش مؤثر ثروتمندان و صاحبان زر و زور، در گرایش مردم به دنیاطلبی و زخارف آن

 

فخرج علی قومه فی زینته قال الذین ... یـلیت لنا مثل ما أُوتی قـرون

 

11 - دستیابی به ثروتی هم چون ثروت قارون، نهایت آرزوی دنیاطلبان غافل قوم وی بود.

 

قال الذین یریدون الحیوة الدنیا یـلیت لنا مثل ما أُوتی قـرون

 

12 - قدرت و ثروت، ملاک ارزش و معیار اصلی بهره مندی و خوشبختی در نگاه دنیاطلبان قوم قارون

 

قال الذین یریدون الحیوة الدنیا یـلیت لنا مثل ما أُوتی قـرون إنّه لذو حظّ عظیم

 

13 - قدرت و ثروت در نگاه مؤمنان آخرت جو، ملاک ارزش و معیار اصلی بهره مندی و خوشبختی نیست.

 

قال الذین یریدون الحیوة الدنیا یـلیت لنا مثل ما أُوتی قـرون إنّه لذو حظّ عظیم

تعبیر «قال الذین یریدون الحیاة الدنیا» می رساند که این گفته، تنها مربوط به دنیاطلبان سست ایمان است; نه مؤمنان آخرت جو.

آخرت طلبان

بینش آخرت طلبان 13

آرزو

آرزو ی ثروت قارون 11

بنی اسرائیل

بینش دنیاطلبان بنی اسرائیل 9، 12

تجمل گرایی

آثار تجمل گرایی 6; زمینه تجمل گرایی 2; ناپسندی تجمل گرایی 4

تفاخر

زمینه تفاخر 2; ناپسندی تفاخر 4

ثروت

آثار ثروت 2; ارزش ثروت 12، 13

ثروتمندان

نقش ثروتمندان 10

خودنمایی

آثار خودنمایی 6; ناپسندی خودنمایی 4

دنیاطلبان

آرزوی دنیاطلبان 11; حسرت دنیاطلبان 8

دنیاطلبی

زمینه دنیاطلبی 6، 10

سعادت

عوامل سعادت 12، 13

عمل

عمل ناپسند 4

قارون

آثار تجمل گرایی قارون 7، 8; آثار خودنمایی قارون 7; تجمل گرایی قارون 3; تحقیر قارون 5; تفاخر قارون 1، 5; خودنمایی قارون 1; خوشبختی قارون 9; روش برخورد قارون 5; زمینه دنیاطلبی قارون 7; لذایذ قارون 9; نژاد قارون 5

قدرت

آثار قدرت 2; ارزش قدرت 12، 13