تفسیر آیات قرآن کریم- سوره القمر – آیه 48 – کتاب تفسیر راهنما – تالیف آیت الله هاشمی رفسنجانی

یَوْمَ یُسْحَبُونَ فِی النَّارِ عَلَی وُجُوهِهِمْ ذُوقُوا مَسَّ سَقَرَ

روزی که بر چهره هایشان در آتش کشیده می شوند [گفته می شود:] تماسّ جهنّم را [با بدن خود] بچشید.

1 - قیامت، روز کشانده شدن مجرمان بر صورت هاشان در آتش دوزخ

یوم یسحبون فی النار علی وجوههم

«سحب» (مصدر مجهول «یسحبون») به معنای کشانده شدن است.

2 - کشیده شدن مجرمان، با صورت در آتش به منظور چشیدن هرچه بیشتر طعم عذاب

یوم یسحبون فی النار علی وجوههم ذوقوا مسّ سقر

3 - شکنجه روحی کافران در دوزخ، علاوه بر شکنجه جسمی آنان

یسحبون ... ذوقوا مسّ سقر

امر در «ذوقوا» برای تهکم و استهزا است. به استهزا گرفته شدن دوزخیان از سوی مأموران الهی ـ در مقایسه با عذاب جسمی آنان ـ شکنجه روحی خواهد بود.

4 - کافران مغرور و خودخواه دنیا، محکوم به ذلت و خواری در آخرت

أم یقولون نحن جمیع منتصر ... یوم یسحبون فی النار علی وجوههم ذوقوا مسّ سقر

5 - معاد آدمیان در قیامت، معادی جسمانی

یوم یسحبون فی النار علی وجوههم ذوقوا مسّ سقر

جهنم

ورود با صورت در جهنم 1

کافران

آثار تکبر کافران 4; عذاب جسمانی کافران 3; عذاب روحی کافران 3; عوامل ذلت اخروی کافران 4; کافران در جهنم 3

گناهکاران

شدت عذاب گناهکاران 2; کیفیت ورود گناهکاران در جهنم 1، 2

معاد

معاد جسمانی 5