تفسیر آیات قرآن کریم – سوره الطارق– آیه 4– کتاب تفسیر راهنما – تالیف آیت الله هاشمی رفسنجانی

إِن کُلُّ نَفْسٍ لَّمَّا عَلَیْهَا حَافِظٌ

که هیچ کس نیست مگر این که بر او نگهبانی هست.

1 - هر انسانی، دارای نگاهبان و مراقبت کننده ای مخصوص خویش است.

إن کلّ نفس لمّا علیها حافظ

«إن» حرف نفی و «لمّا» به معنای إلاّ است; یعنی، «ما کلّ نفس إلاّ علیها حافظ». مراد از «حافظ»، مأموران الهی اند که مراقبت از انسان را بر عهده داشته، اعمال و کردار او را حفظ و ثبت می کنند.

2 - افکار و کردار انسان ها، محفوظ مانده و محاسبه خواهد شد.

إن کلّ نفس لمّا علیها حافظ

خبر از حفاظت و مراقبت بر انسان ها، هشداری است به آنان که نپندارند آنچه انجام می دهند، فانی گشته و پیامدی نخواهد داشت.

3 - خداوند، با سوگند به آسمان و ستارگان، بر مراقبت از انسان و افکار و کردار او، تأکید ورزیده است.

و السماء و الطارق ... إن کلّ نفس لمّا علیها حافظ

4 - انسان، موجودی جاودانه است.

إن کلّ نفس لمّا علیها حافظ

«نفس» یا به معنای روح است و یا شخص (مصباح). حفاظت از روح انسان، بلکه حتی شخص او، بر پیشگیری از نابودی او توقف دارد که مستلزم جاودانگی انسان است، گرچه در قالبی غیر از این جسم به حیات خود ادامه دهد.

انسان

جاودانگی انسان 4; حسابرسی عمل انسان ها 2; حقیقت انسان 4; محافظت از عمل انسان ها 2; مراقبت از عمل انسان ها 3; نگهبانان انسان 1

خدا

تأکیدات خدا 3

سوگند

سوگند به آسمان 3; سوگند به ستارگان 3

قرآن

سوگندهای قرآن 3