تفسیر آیات قرآن کریم- سوره الدخان- آیه16 – کتاب تفسیرراهنما – تالیف آیت الله هاشمی رفسنجانی

یَوْمَ نَبْطِشُ الْبَطْشَةَ الْکُبْرَی إِنَّا مُنتَقِمُونَ

روزی که با بیشترین شدّت و صولت [به کیفر مجرمان] دست می گشاییم [آن روز] ما حتماً انتقام گیرنده ایم.

1- قیامت، روزی مهیب و پرصولت

یوم نبطش البطشة الکبری

«بطش» (مصدر «نبطش») در اصل به معنای گرفتن با شدّت و صولت است و مراد از آن در آیه شریفه مؤاخذه و انتقام شدید و مهیب الهی است.

2- انتقام اصلی خداوند از کفر پیشگان، موکول به روز قیامت

یوم نبطش البطشة الکبری إنّا منتقمون

مراد از «یوم» در آیه، ممکن است روز قیامت باشد.3- جدی نگرفتن پیام های وحی و بازی انگاشتن حقایق، درپی دارنده کیفری سخت و حتمی

بل هم فی شکّ یلعبون ... یوم نبطش البطشة الکبری إنّا منتقمون

4- بلاها و سختی های دنیا، در مقایسه با دشواری های قیامت، امری اندک و ناچیز

یوم نبطش البطشة الکبری

در صورتی که آیه شریفه نظر به قیامت داشته باشد، تعبیر «البطشة الکبری» می نمایاند که مؤاخذه ها و بلاهای دنیوی، هرچه باشند در مقابل مؤاخذه های اخروی کم و کوچک به شمار می آیند.

5- جنگ بدر، میدان انتقام الهی از مشرکان و ضربه ای سخت و شکننده بر جبهه شرک *

یوم نبطش البطشة الکبری إنّا منتقمون

طبق نظر مفسران، ممکن است این آیه نظر به جنگ بدر داشته باشد. این در صورتی است که عذاب ذکر شده در آیات پیشین را عذاب دنیوی بدانیم.

اسلام

تاریخ صدر اسلام 5

حقایق

پوچ انگاری حقایق 3

خدا

انتقامهای خدا 5; انتقام اخروی خدا 2

غزوه بدر

آثار غزوه بدر 5; شکست غزوه بدر 5; قصه غزوه بدر 5

قیامت

ترسناکی قیامت 1; ویژگیهای قیامت 1

کافران

مهلت به کافران 2; وقت انتقام از کافران 2

کیفر

موجبات کیفر 3

مشرکان مکه

انتقام از مشرکان مکه 5

مشکلات

اهمیت مشکلات اخروی 4; مشکلات دنیوی 4

وحی

پوچ انگاری تعالیم وحی 3