تفسیر آیات قرآن کریم- سوره الحشر – آیه 15 – کتاب تفسیر راهنما – تالیف آیت الله هاشمی رفسنجانی

کَمَثَلِ الَّذینَ مِن قَبْلِهِمْ قَرِیبًا ذَاقُوا وَبَالَ أَمْرِهِمْ وَلَهُمْ عَذَابٌ أَلِیمٌ

[حال آنان] مانند کسانی است که اندک زمانی پیش از ایشان بودند (بنی نضیر) که ثمره تلخ کار خود را چشیدند، و برایشان عذابی دردآور خواهد بود.

1 - رفتار و سرنوشت مشابه و همگون یهود بنی نضیر، با یهودیان تبعیدی بنی قینقاع

کمثل الذین من قبلهم قریبًا

مراد از «الذین من قبلهم قریبًا» می تواند یهود بنی قینقاع باشد. برخی از مفسران نیز بر همین عقیده اند.

2 - فرجام یهود بنی نضیر در موضع گیری علیه اسلام، منتهی به شکست آنان، همچون فرجام مشرکان مکه در بدر *

کمثل الذین من قبلهم قریبًا

برخی برآنند که مراد از «الذین من قبلهم قریبًا»، مشرکان مکه در بدر است.

3 - شکست و تبعید بنی نضیر و اسلام ستیزان قبل از آنان، نتیجه تلخ کردار خود ایشان

کمثل الذین ... ذاقوا وبال أمرهم

در صورتی که «أمرهم» شامل کارها و مواضع یهود بنی نضیر باشد; از اضافه «أمر» به «هم» مطلب بالا استفاده می شود.

4 - حق ستیزی، دارای پیامد ناگوار دنیوی برای انسان

ذاقوا وبال أمرهم

آیه شریفه در مورد کافرانی سخن می گوید که در برابر اسلام، به ستیز برخاسته بودند.

5 - اسلام ستیزان (بنی نضیر و...)، علاوه بر شکست و ذلت دنیوی، دارای عذاب دردناک اخروی اند.

ذاقوا وبال أمرهم و لهم عذاب ألیم

اسلام

آثار توطئه علیه اسلام 3; تاریخ صدر اسلام 1، 2، 3; ذلت دنیوی دشمنان اسلام 5; شکست دنیوی دشمنان اسلام 5; عذاب اخروی دشمنان اسلام 5

بنی قینقاع

تبعید بنی قینقاع 1; فرجام بنی قینقاع 1

بنی نضیر

آثار اسلام ستیزی بنی نضیر 3; تبعید بنی نضیر 1; شکست دنیوی بنی نضیر 5; شکست بنی نضیر 2; عذاب اخروی بنی نضیر 5; عوامل تبعید بنی نضیر 3; عوامل شکست بنی نضیر 3; فرجام بنی نضیر 1، 2

حق

آثار دنیوی حق ستیزی 4

عذاب

عذاب دردناک 5; مراتب عذاب 5

غزوه بدر

مشرکان مکه در غزوه بدر 2

مشرکان مکه

شکست مشرکان مکه 2; فرجام مشرکان مکه 2