تفسیر آیات قرآن کریم – سوره التکویر– آیه 26– کتاب تفسیر راهنما – تالیف آیت الله هاشمی رفسنجانی

فَأَیْنَ تَذْهَبُونَ

پس به کجا می روید؟

1 - اعراض از قرآن و روی آوردن به غیر آن، شگفت آور و خطایی آشکار است.

فأین تذهبون

استفهام توبیخی در آیه شریفه، علاوه بر سرزنش خطاکاران، بر تعجب از آن خطا نیز دلالت دارد.

2 - بی اعتمادی به قرآن، با وجود مصونیت آن در مراحل نزول، دریافت و ابلاغ و اعتماد به غیر آن، انتخاب بیراهه است.

فأین تذهبون

مفاد استفهام (کجا می روید؟) در آیه شریفه این است که جز این راه، راه دیگری وجود ندارد. گفتنی است که در این گونه پرسش ها نوعی «تعجیز» نهفته است. حرف «فاء» این مفاد را بر اوصاف قرآن ـ که آیات پیشین بیانگر آن بود ـ تفریع کرده است.

3 - تصور وحی نبودن قرآن و تراوش آن از مغزی مجنون و یا شیطانی مطرود و پندار بخلورزی پیامبر(ص) در بیان حقایق، کژاندیشی و گم کردن راه حقیقت است.

فأین تذهبون

ممکن است استفهام در آیه شریفه، ناظر به توهّماتی باشد که مخالفان درباره قرآن و شخص پیامبر(ص) داشتند. در این صورت پرسش آیه این است که: فکر شما به کجا می رود و چه می پندارید؟! قرآن غیر آنچه گفته شد، نیست.

افترا

افترا به قرآن 3

خطا

خطا ی آشکار 1

قرآن

اعتماد به غیر قرآن 2; بی اعتمادی به قرآن 2; خطای اعراض از قرآن 1; شگفتی اعراض از قرآن 1; مصونیت قرآن 2; منشأ قرآن 3

کج فکری

نشانه های کج فکری 3

گمراهی

موارد گمراهی 2، 3

محمد(ص)

تهمت بخل به محمد(ص) 3; تهمت کتمان حقایق به محمد(ص) 3