تفسیر آیات قرآن کریم – سوره التکویر– آیه 24– کتاب تفسیر راهنما – تالیف آیت الله هاشمی رفسنجانی

وَمَا هُوَ عَلَی الْغَیْب بضَنِینٍ

و او هرگز بر ابلاغ غیب (وحی) بخیل نیست.

1 - پیامبر(ص)، در ابلاغ پیام الهی و آموختن قرآن به مردم، بخل نمیورزید.

و ما هو علی الغیب بضنین

مراد از «الغیب»، معارف قرآن است که فرشته وحی برای پیامبر(ص) می آورد و دیگران به آن، جز از طریق پیامبر(ص) دست رسی نداشتند. کلمه «ضنین» از ریشه «ضِنَّة» (بخلورزی به چیزی ارزشمند) گرفته شده است. (مفردات راغب)

2 - جبرئیل کسی جز پیامبر(ص) را بر آیات قرآن آگاه نمی ساخت.

و ما هو علی الغیب بضنین

کلمه «الغیب» ـ به قرینه «هو» ـ دلالت می کند که فرشته وحی آنچه را می آورْد، به غیر پیامبر(ص) ابلاغ نمی کرد.

3 - پیامبر(ص)، معارف غیبی را در انحصار خود قرار نمی داد و از آموختن آن به دارندگان شرایط، امتناع نمیورزید.

و ما هو علی الغیب بضنین

4 - قرآن در مرحله ابلاغ به مردم، همانند مرحله نزول و دریافت، مصون از تحریف و کتمان است.

و ما هو علی الغیب بضنین

5 - بخیل نبودن و امتناع نورزیدن پیامبر(ص) از ابلاغ تمام آیات قرآن به مردم، ضامن مخفی نماندن هیچ آیه ای از آن است.

و ما هو علی الغیب بضنین

6 - آگاهی پیامبر(ص) به غیب

و ما هو علی الغیب بضنین

7 - امساک دانش از دیگران و کتمان علوم الهی، بخل است.

و ما هو علی الغیب بضنین

بخل

موارد بخل 7

جبرئیل

جبرئیل و محمد(ص) 2; نقش جبرئیل 2

حقایق

ابلاغ حقایق غیبی 3

دین

آثار کتمان دین 7

علم

آثار کتمان علم 7

قرآن

ابلاغ قرآن 4، 5; مصونیت قرآن 4، 5; ویژگیهای قرآن 4

محمد(ص)

ابلاغ وحی به محمد(ص) 2; تبلیغ محمد(ص) 1، 3، 5; علم غیب محمد(ص) 6; محمد(ص) و بخل 1، 3، 5

وحی

ابلاغ وحی 1