تفسیر آیات قرآن کریم – سوره التحریم– آیه10– کتاب تفسیر راهنما – تالیف آیت الله هاشمی رفسنجانی

ضَرَبَ اللَّهُ مَثَلًا لِّلَّذینَ کَفَرُوا اِمْرَأَةَ نُوحٍ وَاِمْرَأَةَ لُوطٍ کَانَتَا تَحْتَ عَبْدَیْنِ مِنْ عِبَادنَا صَالِحَیْنِ فَخَانَتَاهُمَا فَلَمْ یُغْنِیَا عَنْهُمَا مِنَ اللَّهِ شَیْئًا وَقِیلَ ادْخُلَا النَّارَ مَعَ الدَّاخِلِینَ

خدا برای آنان که کفر ورزیده اند، زن نوح و زن لوط را مَثَل آورده است که آن دو، تحت سرپرستی دو بنده صالح از بندگان ما بودند، ولی به آن دو خیانت کردند; پس در برابر [کیفر] خداوند هیچ کاری از آن دو [پیامبر] برای آن دو زن ساخته نبود، و به آن دو گفته شود: داخل آتش شوید با داخل شوندگان.

 

1 - ارائه نمونه های عینی از نیکان و بدان، از روش های قرآن در راستای بیدارکردن و هدایت خلق

 

ضرب اللّه مثلاً للذین کفروا امرأت نوح

گفتنی است آنچه خداوند در این آیه، به عنوان ضرب المثل ذکر فرموده، دارای حقیقت و وجود خارجی است.

 

2 - همسران نوح و لوط پیامبر، نمونه بارز و مثال زدنی، برای جریان کفر و نفاق اند.

 

جـهد الکفّار و المنـفقین ... ضرب اللّه مثلاً للذین کفروا امرأت نوح و امرأت لوط

 

3 - همسران نوح و لوط پیامبر، تحت سرپرستی و حمایت آن دو پیامبر قرار داشتند.

 

کانتا تحت عبدین من عبادنا

برداشت یاد شده، از تعبیر «تحت عبدین» استفاده شده است.

 

4 - حضرت نوح و لوط(ع)، دو بنده صالح و شایسته خداوند

 

عبدین من عبادنا صـلحین

 

5 - بنده صالح و شایسته بودن، مایه اصلی رسیدن پیامبران (نوح، لوط و...) به مقام نبوّت

 

عبدین من عبادنا صـلحین

توصیف حضرت نوح و لوط(ع)، به صفت «عبدصالح» ـ در میان دیگر اوصاف والای انسانی و الهی آنان ـ گویای مطلب یاد شده است.

 

6 - عبودیت و بنده صالح خدا بودن، مقامی بس والا برای آدمیان

 

عبدین من عبادنا صـلحین

 

7 - خیانت همسران نوح و لوط به شوهران خود

 

فخانتاهما

 

8 - کفر و نفاق همسران نوح و لوط، خیانت به آن دو پیامبر بود.

 

فخانتاهما

مفسران، مصداق بارز خیانت همسران نوح و لوط را، کفر و نفاق آنان دانسته اند و نیز روایت کرده اند که آنان با تطمیع دیگران علیه همسران خود اقدام کردند; مثلاً آنان اسرار خانه همسران خود را به دشمنان منتقل می کردند و... .

 

9 - بی تأثیر بودن اقدام حضرت نوح و لوط(ع)، برای نجات همسران خیانت کار خود از عذاب الهی

 

فلم یغنیا عنهما من اللّه شیئًا

 

10 - همسران نوح و لوط، همانند کافران از دوزخیان اند.

 

و قیل ادخلا النار مع الدخلین

 

11 - بی تأثیر بودن پیوند خویشاوندی با نیکان و صالحان (همچون پیامبران الهی)، در سرنوشت اخروی انسان ها

 

قیل ادخلا النار مع الدخلین

 

12 - امکان نفوذ جریان انحراف، کفر و نفاق، در میان اعضای بهترین خانواده (همچون پیامبران)

 

امرأت نوح و امرأت لوط ... فخانتاهما ... و قیل ادخلا النار مع الدخلین

 

13 - هشدار خداوند، به دو همسر خطاکار پیامبر (حفصه و عایشه)، درباره سرنوشت شوم خیانت به پیامبر(ص) همچون سرنوشت همسران نوح و لوط

 

ضرب اللّه مثلاً للذین کفروا امرأت نوح ... قیل ادخلا النار مع الدخلین

یادآوری خیانت همسران دو پیامبر ـ پس از نقل ماجاری توطئه دو همسر پیامبراسلام ـ می تواند هشداری به آنان باشد.

 

14 - زنان همانند مردان، در معرض انحراف و حق ناپذیری شدید و مثال زدنی

 

ضرب اللّه مثلاً للذین کفروا امرأت نوح و امرأت لوط ...قیل ادخلا النار مع الدخلین

انبیا

بی تأثیری خویشاوندی با انبیا 11; زمینه انحراف خانواده انبیا 12; زمینه کفر خانواده انبیا 12; زمینه نفاق خانواده انبیا 12; فلسفه نبوت انبیا 5

بندگان خدا 4

جهنمیان 10

خدا

هشدارهای خدا 13

زن

زمینه انحراف زنان 14; زمینه حق ناپذیری زنان 14

سرنوشت

عوامل مؤثر در سرنوشت اخروی 11

صالحان 4

بی تأثیری خویشاوندی با صالحان 11 4

عبودیت

آثار عبودیت 5; ارزش عبودیت 6

فرجام

هشدار به فرجام شوم 13

قرآن

احیاگری قرآن 1

کافران

کافران در جهنم 10

لوط(ع)

بی تأثیری تلاش لوط(ع) 9; تکفل همسر لوط(ع) 3; خیانت به لوط(ع) 7، 8; خیانت همسر لوط(ع) 7، 9; رذایل اخلاقی همسر لوط(ع) 2، 7، 8، 9; عبودیت لوط(ع) 4; عذاب همسر لوط(ع) 9; فرجام همسر لوط(ع) 13; فضایل لوط(ع) 4; فلسفه نبوت لوط(ع) 5; قصه همسر لوط(ع) 3; کفر همسر لوط(ع)2، 8; لوط(ع) از صالحان 4; نفاق همسر لوط(ع) 2، 8; همسر لوط(ع) در جهنم 10

محمد(ص)

فرجام شوم توطئه علیه محمد(ص) 13; قصه همسران محمد(ص)13; هشدار به همسران محمد(ص) 13

مرد

زمینه انحراف مردان 14; زمینه حق ناپذیری مردان 14

مقام عبودیت 6

نبوت

اهمیت نبوت 5

نوح(ع)

بی تأثیری تلاش نوح(ع) 9; تکفل همسر نوح(ع) 3; خیانت به نوح(ع) 7، 8; خیانت همسر نوح(ع) 7، 9; رذایل اخلاقی همسر نوح(ع) 2، 7، 8، 9; عبودیت نوح(ع) 4; عذاب همسر نوح(ع) 9; فرجام همسر نوح(ع) 13; فضایل نوح(ع) 4; فلسفه نبوت نوح(ع) 5; قصه همسر نوح(ع) 3; کفر همسر نوح(ع)2، 8; نفاق همسر نوح(ع) 2، 8; نوح(ع) از صالحان 4; همسر نوح(ع) در جهنم 10

هدایت

ارائه نمونه عینی در هدایت 1; روش هدایت 1