تفسیر آیات قرآن کریم – سوره أحزاب – آیه 31 – کتاب تفسیر راهنما – تألیف آیت الله هاشمی رفسنجانی

وَمَن یَقْنُتْ مِنکُنَّ لِلَّهِ وَرَسُولِهِ وَتَعْمَلْ صَالِحًا نُّؤْتِهَا أَجْرَهَا مَرَّتَیْنِ وَأَعْتَدْنَا لَهَا رِزْقًا کَرِیمًا

و هر کس از شما برای خدا و رسول او خضوع کند و کار شایسته انجام دهد، اجرش را دو بار به او می دهیم و برایش عطایی ارجمند آماده کرده ایم.

1 - خداوند، به همسران پیامبر، در صورت اطاعت خاضعانه آنان از خدا و پیامبر(ص) و انجام عمل صالح، وعده پاداش دوچندان داده است.

و من یقنت منکنّ للّه و رسوله و تعمل صـلحًا نؤتها أجرها مرّتین

«قنوت» (مصدر «یقنت») به معنای «اطاعت خاضعانه» است (مفردات راغب).

2 - مهیّا شدن روزی کریمانه از جانب خداوند برای همسران پیامبر در صورت اطاعت خاضعانه آنان از خدا و پیامبر(ص) و انجام دادن عمل صالح است.

و من یقنت منکنّ للّه و رسوله و تعمل صـلحًا ... و أعتدنا لها رزقًا کریمًا

3 - پیامبر(ص)، دارای شأن و منزلتی والا در پیشگاه خداوند

و من یقنت منکنّ للّه و رسوله

ذکر «رسوله» در کنار «اللّه» با این که سخن از ناسازگاری همسران پیامبر با او در زمینه مسایل دنیوی بود و باید تنها از پیامبر(ص) و تبعیت از آن حضرت سخن گفته می شد، می تواند برای بیان این منظور باشد که اطاعت از پیامبر(ص) از اطاعت خداوند، جدا نیست و این حکایت از شأن و عظمت آن بزرگوار می کند.

4 - موقعیت افراد در برخورداری شان از پاداش مضاعف خداوند در مقابل عمل صالح شان نقش دارد.

و من یقنت منکنّ للّه و رسوله و تعمل صـلحًا نؤتها أجرها مرّتین

5 - امتیاز همسران پیامبر، به اطاعت خاضعانه از خدا و پیامبر(ص) و انجام دادن عمل صالح است.

و من یقنت منکنّ للّه و رسوله و تعمل صـلحًا نؤتها أجرها مرّتین

6 - برخورداری همسران پیامبر از پاداش مضاعف الهی، منوط به تداوم اطاعت و انجام دادن عمل صالح از سوی آنها است.

و من یقنت منکنّ ... و تعمل صـلحًا نؤتها أجرها مرّتین

فعل مضارع «یقنت» و «تعمل» استمرار را می رساند.

7 - اعطای پاداش مضاعف به همسران پیامبر در قبال عمل صالح شان، نمودی از رحمت خداوند است.

و من یقنت منکنّ ... نؤتها ... و أعتدنا لها رزقًا کریمًا

این که خداوند، به هنگام هشدار به همسران پیامبر در آیه پیش، برای عذاب، عذاب کننده ای را نیاورده و تنها فرمود: «بر خداوند، چنین امری آسان است» و در این آیه، با فعل های «نؤتها» و «أعتدنا» دخالت مستقیم خود را بیان کرده، می توان نکته بالا را به دست آورد لازم به ذکر است که التفات از غیبت (یضاعف لها العذاب و کان ذلک علی اللّه یسیراً) به خطاب («نؤتها» و «أعتدنا») می تواند مؤید نکته یاد شده باشد.

اطاعت

آثار اطاعت از خدا 1، 2، 5; آثار اطاعت از محمد(ص) 1، 2، 5; آثار تداوم اطاعت 6

پاداش

پاداش مضاعف 4، 6، 7; موجبات ازدیاد پاداش 1، 4، 6

خدا

پاداشهای خدا 4، 6; نشانه های رحمت خدا 7; وعده های خدا 1

روزی

روزی کریمانه 2

عمل صالح

آثار تداوم عمل صالح 6; آثار عمل صالح 1، 2، 5; پاداش عمل صالح 4، 7

محمد(ص)

انقیاد همسران محمد(ص) 1، 2، 5، 6; برتری همسران محمد(ص) 5; پاداش همسران محمد(ص) 1، 6، 7; روزی همسران محمد(ص) 2; عمل صالح همسران محمد(ص) 1، 2، 5، 6، 7; مقامات محمد(ص) 3

موقعیت اجتماعی

نقش موقعیت اجتماعی 4

نظام جزایی 4