تفسیر آیات قرآن کریم – سوره یونس – آیه ۹ – کتاب تفسیر راهنما – تالیف آیت الله هاشمی رفسنجانی

إِنَّ الَّذینَ آمَنُواْ وَعَمِلُواْ الصَّالِحَاتِ یَهْدیهِمْ رَبُّهُمْ بإِیمَانِهِمْ تَجْرِی مِن تَحْتِهِمُ الأَنْهَارُ فِی جَنَّاتِ النَّعِیمِ

بی گمان کسانی که ایمان آورده و کارهای شایسته کرده اند پروردگارشان آنان را به سبب ایمانشان هدایت می کند و در باغهای پر نعمت از فرو دستشان نهرها روان است.

1 ـ بهشت، جایگاه ابدی مؤمنان نیک کردار

إن الذین ءامنوا و عملوا الصلحت ... فی جنت النعیم

2 ـ عمل صالح، شرط بهره مندی اهل ایمان از پاداشهای اخروی است.

إن الذین ءامنوا و عملوا الصلحت ... فی جنت النعیم

3 ـ دستیابی به سعادت اخروی، در گرو دستگیری و هدایت مستمر و دایم خداوند است.

یهدیهم ربهم بإیمنهم تجری من تحتهم الأنهر فی جنت النعیم

4 ـ مؤمنان نیک کردار، در کنف حمایت و هدایت مستمر و دایم الهی

إن الذین ءامنوا و عملوا الصلحت یهدیهم ربهم

5 ـ ایمان توأم با عمل، شرط بهره مندی از حمایت و هدایت مستمر و دایم الهی و برخوردار شدن از پاداشهای اخروی است.

إن الذین ءامنوا و عملوا الصلحت ... فی جنت النعیم

6 ـ نقش اساسی و محوری ایمان، در مقایسه با عمل و رفتار آدمی، در هدایت و سعادت وی

یهدیهم ربهم بإیمنهم

خداوند فرمود: «کسانی را که دارای ایمان و عمل صالح هستند به سوی بهشت هدایت خواهد کرد.» آن گاه علت و سبب هدایت را ایمان آنان ذکر فرمود ; با آنکه اینان دو ویژگی ایمان و عمل صالح را با هم دارا هستند. این، حکایت از آن دارد که ایمان اصل و محور بوده و عمل در مرتبه دوم قرار دارد.

7 ـ ربوبیت خداوند، مقتضی دستگیری و هدایت پیوسته مؤمنان نیک کردار

إن الذین ءامنوا ... یهدیهم ربهم

8 ـ بهشت، دارای چشمه سارهای روان در زیر پای بهشتیان

تجری من تحتهم الأنهر فی جنت النعیم

9 ـ بهشت، دارای باغهای متعدد

فی جنت

10 ـ باغهای بهشت، سرشار از نعمتهای الهی است.

فی جنت النعیم

11 ـ از امام صادق (ع) روایت شده است: « ... ان اللّه تبارک و تعالی ... یوم القیامة ... یهدی اهل الإیمان و العمل الصالح إلی جنته ... قال عزّ و جل: «إن الذین آمنوا و عملوا الصالحات یهدیهم ربهم بإیمانهم تجری من تحتهم الأنهار فی جنات النعیم » ... ;(1)

... خدای تبارک و تعالی ... روز قیامت ... اهل ایمان و عمل صالح را به سوی بهشت خود راهنمایی می کند ... خدای عزوجل فرمود: به تحقیق کسانی که ایمان آورده اند و دارای اعمال صالح هستند، پروردگارشان آنان را در پرتو ایمانشان هدایت می کند. از زیر [قصرهای] آنان در باغهـــای پر نعمت، نهرها جـــاری است ... ».

ایمان:

آثار ایمان 6 ; اهمیّت ایمان 6 ; ایمان و عمل 5، 6

بهشت:

باغهایبهشت10; تعدد باغ بهشت 9; جاودانان در بهشت1; چشمه های بهشت 8; نعمتهای بهشت 8، 9، 10

بهشتیان: 1

پاداش:

زمینه پاداش اخروی 2، 5

خدا:

آثار ربوبیت خدا 7 ; آثار هدایتهای خدا 3 ; زمینه حمایت های خدا 5 ; زمینه هدایتهای خدا 5

روایت: 11

سعادت:

عوامل سعادت 6 ; عوامل سعادت اخروی 3

صالحان:

حامی صالحان 4 ; فضایل صالحان 4 ; هدایت صالحان 4، 7

عمل صالح:

آثار عمل صالح 2

مؤمنان:

جاودانگی مؤمنان در بهشت 1 ; حامی مؤمنان 4 ; عوامل هدایت مؤمنان 7 ; فضایل مؤمنان 4; مؤمنان در بهشت 11 ; هدایت اخروی مؤمنان 11 ; هدایت مؤمنان 4

هدایت:

عوامل هدایت 6 ; مشمولان هدایت 4

پی نوشت ها :

1. توحید صدوق، ص 241، ح 1، باب 35 ; نورالثقلین، ج 2، ص 294، ح 19.