تفسیر آیات قرآن کریم – سوره نور – آیه56 – کتاب تفسیر راهنما – تالیف آیت الله هاشمی رفسنجانی

وَأَقِیمُوا الصَّلَاةَ وَآتُوا الزَّکَاةَ وَأَطِیعُوا الرَّسُولَ لَعَلَّکُمْ تُرْحَمُونَ

و نماز را به پادارید و زکات را بدهید و این رسول را اطاعت کنید باشد که مورد رحمت قرار گیرید.

1 - مؤمنان، وظیفه دار برپایی نماز و پرداخت زکات

وعد اللّه الذین ءامنوا... و أقیموا الصلوة و ءاتوا الزکوة

2 - نماز و زکات، از مهم ترین و با ارزش ترین فریضه ها و احکام الهی

وعد اللّه الذین ءامنوا منکم و عملوا الصـلحـت ... و أقیموا الصلوة و ءاتوا الزکوة

برداشت فوق با توجه به اختصاص به ذکر یافتن نماز و زکات، پس از بیان اعمال صالح ـ که نماز و زکات نیز جزء آنها می باشد ـ قابل استفاده است.

3 - فریضه نماز، در مقایسه با دیگر فریضه ها و احکام الهی، از ارزش و اهمیت ویژه ای برخوردار است.

وعد اللّه الذین ءامنوا منکم و عملوا الصـلحـت ... و أقیموا الصلوة و ءاتوا الزکوة

برداشت یاد شده، از تقدم فریضه نماز بر زکات استفاده شده است.

4 - مؤمنان، وظیفه دار اطاعت و فرمان بری همه جانبه از فرمان های رسول خدا

وعد اللّه الذین ءامنوا... و أطیعوا الرسول

حذف متعلق «أطیعوا» دلیل اطلاق آن است; یعنی، اطاعت از رسول(ص) شامل تمامی اوامر و نواهی او می باشد.

5 - ارتباط با خدا، رسیدگی به محرومان جامعه و فرامان بری از رهبری جامعه اسلامی، از مصداق های مهم و بارز اعمال صالح

وعد اللّه الذین ءامنوا منکم و عملوا الصـلحـت ... و أقیموا الصلوة و ءاتوا الزکوة و أطیعوا الرسول

برداشت فوق با توجه به این نکته است که فریضه نماز، زکات و اطاعت از رسول خدا(ص) که جزو اعمال صالح می باشد، اختصاص به ذکر یافته است.

6 - مؤمنان نیکوکار در سایه برپایی نماز، پرداخت زکات و اطاعت از پیامبر(ص) مشمول رحمت خدا هستند.

وعد اللّه الذین ءامنوا منکم و عملوا الصـلحـت... و أقیموا الصلوة و ءاتوا الزکوة و أطیعوا الرسول لعلّکم ترحمون

7 - برپایی نماز، پرداخت زکات و اطاعت از پیامبر(ص) و رهبران الهی، مایه جلب رحمت خدا است.

و أقیموا الصلوة و ءاتوا الزکوة و أطیعوا الرسول لعلّکم ترحمون

8 - امید به برخورداری از رحمت خدا در پرتو اقامه نماز، پرداخت زکات و اطاعت از پیامبر(ص) امیدی به جا و شایسته

و أقیموا الصلوة و ءاتوا الزکوة و أطیعوا الرسول لعلّکم ترحمون

از این که خداوند پس از توصیه مؤمنان به اقامه نماز، پرداخت زکات و فرمان بری از پیامبر(ص)، آنان را به رحمت خویش امیدوار ساخته است به دست می آید که امید داشتن به رحمت خدا، پس از عمل به توصیه های الهی، امیدی به جا و شایسته است.

9 - «ابراهیم بن عبدالحمید عن أبی الحسن قال: سألته عن صدقة الفطر أواجبة هی بمنزلة الزکاة فقال: هی ممّا قال اللّه: «أقیموا الصلوة و آتوا الزکاة» هی واجبة ...;

ابراهیم بن عبدالحمید گوید: از امام رضا(ع) پرسیدم: آیا زکات فطره به منزله زکات واجب است؟ فرمود: زکات فطره، از همان زکاتی است که خداوند فرموده: «...و آتوا الزکاة» و آن واجب است». 1ـ تفسیر عیاشی، ج 1، ص 42، ح 33; بحارالأنوار، ج 93، ص 104، ح 7.

احکام 9

اطاعت

آثار اطاعت از رهبران دینی 7; آثار اطاعت از محمد(ص) 6، 7، 8; اطاعت از رهبران دینی 5; اهمیت اطاعت از خدا 4; اهمیت اطاعت از محمد(ص) 4

امیدواری

امیدواری به رحمت 8

تکلیف

مهمترین تکلیف 2

خدا

ارتباط با خدا 5; رحمت خدا 6، 7

رحمت

زمینه رحمت 7; مشمولان رحمت 6

روایت 9

زکات

آثار زکات 6، 7، 8; احکام زکات فطره 9; اهمیت زکات 1، 2; فضیلت زکات 2

عمل صالح 5

فقرا

تأمین فقرا 5

مؤمنان

اطاعت مؤمنان 6; انقیاد مؤمنان 4; تکلیف مؤمنان 1، 4; رحمت بر مؤمنان 6; زکات مؤمنان 6; نماز مؤمنان 6

نماز

آثار نماز 6، 7، 8; اهمیت نماز 1، 2، 3; برپایی نماز 1; فضیلت نماز 2، 3

واجبات 2، 9