تفسیر آیات قرآن کریم – سوره نمل – آیه 57 – کتاب تفسیر راهنما – تألیف آیت الله هاشمی رفسنجانی

فَأَنجَیْنَاهُ وَأَهْلَهُ إِلَّا امْرَأَتَهُ قَدَّرْنَاهَا مِنَ الْغَابرِینَ

پس او و اهلش را نجات دادیم غیر از زنش را که وی را در زمره باقی ماندگان قرار دادیم.

 

1 - نجات لوط(ع) و خانواده اش ـ به جز همسر وی ـ از عذاب نازل شده بر قوم لوط

 

فأنجینـه و أهله إلاّ امرأته

 

2 - تقدیر عذاب برای کافران و نیز نجات مؤمنان، متکی به اراده الهی است.

 

فأنجینـه و أهله إلاّ امرأته قدّرنـها من الغـبرین

برداشت یاد شده با توجه به انتساب فعل «أنجینا» و «قدّرنا» به خداوند است.

 

3 - طهارت و پاکدامنی و تلاش در راه اصلاح جامعه، مایه نجات از امواج بلا و کیفر الهی

 

أخرجوا ءال لوط ... إنّهم أُناس یتطهّرون . فأنجینـه و أهله إلاّامرأته

قوم لوط، وی و خاندانش را به جرم پاکی و پارسایی محکوم به تبعید و اخراج کردند; اما خداوند ایشان را به همین دلیل از کیفر دامنگیر آن قوم نجات داد.

 

4 - همسر لوط، مخالف اندیشه های وی و هم عقیده با قوم منحرف

 

فأنجینـه و أهله إلاّامرأته

 

5 - نجات از کیفر دامنگیر الهی، در گرو ایمان به پیامبران است، نه پیوند خانوادگی و خویشاوندی با آنان

 

فأنجینـه و أهله إلاّامرأته

همسر لوط با او پیوند نزدیک خانوادگی داشت; ولی این پیوند، ثمری برای او نداشت; چه این که او با خط فکری و عقیدتی لوط(ع) هماهنگ نبود.

 

6 - تأثیر جدّی جامعه فاسد و منحرف بر سلامت خانواده

 

فأنجینـه و أهله إلاّامرأته

خانواده لوط با این که تحت اِشراف نیرومند وی، از هجوم فساد فراگیر جامعه درامان ماندند; اما جامعه فاسد سرانجام تأثیر مخرب خود را گذاشت و همسر وی را از او جدا ساخت.

 

7 - فرو گذاشتن همسر لوط در میان قوم محکوم به عذاب، براساس تقدیر الهی و برنامه از پیش تعیین شده

 

قدّرنـها من الغـبرین

«غبور» (مصدر «غابرین») به معنای باقی ماندن است; یعنی، ما مقدر کردیم که همسر لوط از جمله باقی ماندگان باشد.

 

8 - تقدیر الهی، حاکم بر جوامع بشری و فرد فرد اعضای آن

 

إلاّ امرأته قدّرنـها من الغـبرین

از عبارت «قدّرناها» استفاده می شود که نه تنها جریان های عمومی در قلمرو تقدیر الهی قرار دارند; بلکه سرنوشت هر فرد نیز در آن مشخص شده است.

انبیا

آثار خویشاوندی با انبیا 5

ایمان

آثار ایمان به انبیا 5

پاکی

آثار پاکی 3

جامعه

آثار اصلاح جامعه 3

خانواده

عوامل مؤثر در سلامتی خانواده 6

خدا

آثار اراده خدا 2; حاکمیت مقدرات خدا 8; زمینه نجات از کیفرهای خدا 5; مقدرات خدا 2، 7

عذاب

اهل عذاب 1; عوامل نجات از عذاب 3; نجات از عذاب 1

عفت

آثار عفت 3

قوم لوط

تاریخ قوم لوط 1; عذاب قوم لوط 1

کافران

منشأ عذاب کافران 2

لوط(ع)

عذاب همسر لوط(ع) 1; عقیده همسر لوط(ع) 4; قصه لوط(ع) 1، 4، 7; منشأ هلاکت همسر لوط(ع) 7; نجات خانواده لوط(ع) 1; نجات لوط(ع) 1

مؤمنان

منشأ نجات مؤمنان 2

محیط اجتماعی

نقش محیط اجتماعی 6