تفسیر آیات قرآن کریم – سوره قصص – آیه 73– کتاب تفسیر راهنما – تألیف آیت الله هاشمی رفسنجانی

وَمِن رَّحْمَتِهِ جَعَلَ لَکُمُ اللَّیْلَ وَالنَّهَارَ لِتَسْکُنُوا فِیهِ وَلِتَبْتَغُوا مِن فَضْلِهِ وَلَعَلَّکُمْ تَشْکُرُونَ

و از رحمت خود شب و روز را برای شما قرار داد تا در شب آرام گیرید و [در روز] از فضل او طلب کنید و شاید شما شکرگزاری نمایید.

1 - نظام توالی شب و روز، جلوه ای از رحمت خدا بر خلق است.

و من رحمته جعل لکم الّیل و النهار

2 - شب، بستری مناسب برای سکون و آرامش انسان

جعل لکم الّیل ... لتسکنوا فیه

3 - تأمین نیاز انسان (نیاز وی به آسایش، پس از تلاش های روزانه) هدف الهی از برقرار ساختن شب

جعل لکم الّیل ... لتسکنوا فیه

4 - تلاش جهت به دست آوردن توشه زندگی، هدف الهی از برقرار کردن روز برای بندگان

جعل لکم ... النهار ... لتبتغوا من فضله

5 - توشه زندگی انسان، تأمین شده از سوی خداوند

و لتبتغوا من فضله

از مفاد عبارت «لتبتغوا» (تا بجویید) استفاده می شود که روزی انسان از پیش برای وی تأمین شده است; منتها انسان برای دستیابی به آن باید به دنبالش برود و تلاش کند.

6 - توشه زندگی، نمودی از فضل خدا بر بندگان است.

و لتبتغوا من فضله

7 - برقرار شدن نظام شب و روز در جهت تأمین نیازها و منافع انسان ها، نعمتی بزرگ و سزاوار شکر و سپاس الهی

و لتبتغوا من فضله و لعلّکم تشکرون

8 - لزوم ادای شکر به درگاه خداوند، به پاس برقرار کردن نظام شب و روز برای منافع انسان ها

جعل لکم الّیل و النهار ... و لعلّکم تشکرون

آسایش

وقت آسایش 2

انسان

تأمین نیازهای روحی انسان 3

خدا

مقدرات خدا 5; نشانه های رحمت خدا 1; نشانه های فضل خدا 6

روز

تلاش در روز 4; فلسفه خلقت روز 4; گردش روز 1

روزی

تقدیر روزی 5; منشأ تأمین روزی 6

شب

فلسفه خلقت شب 3; فواید شب 2; گردش شب 1

شکر

اهمیت شکر نعمت 8; شکر نعمت 7

نعمت

مراتب نعمت 7; نعمت روز 7، 8; نعمت شب 7، 8

نیازها

نیاز به آسایش 3