تفسیر آیات قرآن کریم – سوره ص – آیه 15 – کتاب تفسیر راهنما – تألیف آیت الله هاشمی رفسنجانی

وَمَا یَنظُرُ هَؤُلَاء إِلَّا صَیْحَةً وَاحِدَةً مَّا لَهَا مِن فَوَاقٍ

و اینان جز یک صیحه [هلاکت بار] را که هیچ تأخیری برای آن نیست، انتظار نمی برند.

1 - تهدید سران کفر و شرک عصر بعثت، به عذاب ناگهانی (بانگ سهمگین) از سوی خداوند

و ما ینظر هـؤلاء إلاّ صیحة وحدة

«ینظر» (از مصدر «نظر») به معنای «انتظار» است و مقصود از «صیحة» عذاب استیصال می باشد که ممکن است به صورت صاعقه و بانگ سهمگین باشد. آمدن کلمه «واحدة» نیز برای اشاره به ناگهانی و یکباره بودن نزول عذاب است.

2 - سران کفر و شرک، آن چنان لجوج و حق ستیز بودند که تنها نزول عذاب ناگهانی پایان بخش تکذیب آنان بود.

و ما ینظر هـؤلاء إلاّ صیحة وحدة

بیشتر مفسران بر این عقیده اند که مقصود از این که کافران تنها در انتظار نزول عذاب سهمگین هستند، بیان این حقیقت است که آنان از سر لجاجت، بر راه نادرست خود تا پایان عمر پای می فشرند و به حقیقت اسلام تن درنمی دهند.

3 - صیحه (بانگ سهمگین)، از عذاب های الهی در دنیا

و ما ینظر هـؤلاء إلاّ صیحة

4 - با قطعی شدن عذاب استیصال بر کافران، هیچ مهلتی برای گریز آنان نخواهد بود.

ما لها من فواق

در زبان عرب به مدت زمانی که دوشنده شیر ـ در فاصله میان دو بار دوشیدن ـ به بچه شتر مهلت می دهد تا شیر بنوشد، «فواق» گفته می شود و مقصود از آن، مدت کوتاه و زودگذر است.

اسلام

تاریخ صدر اسلام 1

خدا

تهدیدهای خدا 1

رهبران

تهدید رهبران شرک 1; تهدید رهبران کفر 1; حق ستیزی رهبران شرک 2; حق ستیزی رهبران کفر 2; راههای تنبه رهبران شرک 2; راههای تنبه رهبران کفر 2; لجاجت رهبران شرک 2; لجاجت رهبران کفر 2

عذاب

آثار عذاب استیصال 2; ابزار عذاب 3; تهدید به عذاب استیصال 1; عذاب با صیحه آسمانی 1، 3

کافران

حتمیت عذاب کافران 4; رد استمهال کافران 4; عذاب استیصال کافران 4