تفسیر آیات قرآن کریم – سوره سبأ – آیه 28 – کتاب تفسیر راهنما – تألیف آیت الله هاشمی رفسنجانی

وَمَا أَرْسَلْنَاکَ إِلَّا کَافَّةً لِّلنَّاس بَشیرًا وَنَذیرًا وَلَکِنَّ أَکْثَرَ النَّاس لَا یَعْلَمُونَ

و ما تو را نفرستادیم مگر برای همه مردم در حالی که مژده دهنده و اخطارکننده ای، ولی بیشتر مردم معرفت ندارند.

1 - رسالت پیامبر(ص)، برای همه مردم بوده و جهانی است.

و ما أرسلنـک إلاّ کافّة للناس

«کافّة» حال برای ضمیر مفعولی «أرسلنا» و یا حال برای ناس است (طبق قول کسانی که تقدم حال بر ذوالحال را جایز می دانند).

2 - مأموریت پیامبر(ص) از جانب خداوند، بشارت و انذار است.

و ما أرسلنـک إلاّ...بشیرًا و نذیرًا

3 - رسالت پیامبر(ص)، الهی بود.

و ما أرسلنـک

4 - بشتر مردم، از رسالت جهانی پیامبر(ص) بی خبراند.

و ما أرسلنـک إلاّ کافّة للناس ... و لـکنّ أکثر الناس لایعلمون

متعلق «لایعلمون» تعیین نشده است; ولی به قرینه این که سخن از رسالت جهانی پیامبر(ص) می باشد، متعلق «لایعلمون» می تواند همان رسالت جهانی باشد.

5 - موضع گیری بیشتر مشرکان علیه پیامبر(ص)، به دلیل ناآگاهانه بودن آن، فاقد وجاهت و اعتبار است.

و ما أرسلنـک إلاّ کافّة للناس ... و لـکنّ أکثر الناس لایعلمون

ذکر «و لـکنّ أکثر الناس لایعلمون» پس از بیان قلمرو رسالت پیامبر(ص) و نقش آن حضرت، می تواند به منظور دفع توهم باشد. آن توهم این است که اکثریت مشرکان با رسالت پیامبر(ص) مخالف اند و چنین امری تأثیری منفی در رسالت آن حضرت دارد. خداوند جواب می دهد که نظر چنین اکثریتی بی فایده است.

6 - بیشتر مشرکان، از آنچه پیامبر(ص) به آن بشارت می دهد و یا هشدار می دهد، بی خبراند.

بشیرًا و نذیرًا و لـکنّ أکثر الناس لایعلمون

متعلق «لایعلمون» محذوف است و احتمال دارد به قرینه ذکر بشارت و انذار در آیه، همین دو باشد. گفتنی است احتمال دارد «ال» در «الناس» عهد بوده و مراد از «الناس» مشرکانی باشند که از آغاز سوره تا این جا از آنان سخن گفته شده است.

اکثریت

جهل اکثریت 4

محمد(ص)

انذارهای محمد(ص) 2، 6; بشارتهای محمد(ص) 2، 6; جهان شمولی رسالت محمد(ص) 1، 4; رسالت محمد(ص) 2; منشأ رسالت محمد(ص) 3; موضعگیری علیه محمد(ص) 5

مشرکان

بی منطقی مشرکان 5; جهل اکثریت مشرکان 5، 6