تفسیر آیات قرآن کریم- سوره الواقعه – آیه 79 – کتاب تفسیر راهنما – تالیف آیت الله هاشمی رفسنجانی

لَّا یَمَسُّهُ إِلَّا الْمُطَهَّرُونَ

که جز پاکیزگان آن کتاب را مسّ (ادراک) نکنند.

 

1 - حرمت دست زدن به نوشته های قرآن بدون طهارت

 

لایمسّه إلاّ المطهّرون

ضمیر در «لایمسّه»، می تواند به قرآن بازگردد و نیز می تواند راجع به «کتاب مکنون» باشد. در صورت اول جمله «لایمسّه...» انشا در قالب اخبار بوده و مفاد آن نهی از لمس قرآن بدون طهارت می باشد. برداشت یاد شده بر پایه همین احتمال است.

 

2 - دانش و آگاهی فرشتگان، نسبت به حقایق ثبت شده در لوح محفوظ

 

فی کتـب مکنون . لایمسّه إلاّ المطهّرون

در صورتی که ضمیر «لایمسّه» به «کتاب مکنون» بازگردد، مراد از «مسّ» (لمس کردن)، آگاهی و اطلاع یافتن و مراد از «المطهّرون» فرشتگان الهی خواهد بود.

 

3 - فرشتگان الهی، موجوداتی پاک و مطهر

 

لایمسّه إلاّ المطهّرون

 

4 - در مسیر نزول قرآن بر پیامبر(ص)، هیچ دست ناپاکی بدان نرسیده و کاملاً مصون از تحریف و دستبرد بوده است.

 

لایمسّه إلاّ المطهّرون

برداشت یاد شده بر این مبنا است که ضمیر در «لایمسّه» به قرآن بازگردد و آیه شریفه ناظر به وضعیت نزول قرآن به وسیله فرشتگان بر پیامبر(ص) باشد.

 

5 - پیامبران و اولیای الهی، انسان هایی پاک و مطهّر از هرگونه زشتی و آلودگی

 

لایمسّه إلاّ المطهّرون

بنابه گفته برخی از مفسران واژه «المطهّرون»، اختصاص به فرشتگان ندارد; بلکه شامل پیامبران و اولیا نیز می شود.

 

6 - امکان آگاهی یافتن به حقایق ثبت شده در لوح محفوظ، برای پیامبران و اولیا

 

لایمسّه إلاّ المطهّرون

 

7 - هیچ کس ـ جز افراد پاک ـ حقایق قرآن را به خوبی درک نخواهند کرد.

 

لایمسّه إلاّ المطهّرون

 

8 - پاکی و منزه بودن از گناه و آلودگی، از زمینه های لازم برای درک حقایق قرآنی

 

لایمسّه إلاّ المطهّرون

 

9 - «عن ابراهیم بن عبدالحمید عن أبی الحسن(ع) قال المصحف لاتمسّه علی غیر طهر و لاجنباً إنّ اللّه یقول: «لایمسّه إلاّ المطهّرون»;(1)

 

ابراهیم بن عبدالحمید از امام کاظم(ع) روایت نموده که فرمود: قرآن را بدون طهارت و در حال جنابت مس نکن... زیرا خدا فرموده: لایمسّه إلاّ المطهّرون».

 

10 - «عن النبی(ص) «لایمسّه إلاّ المطهّرون» قال: المقرّبون;(2)

 

از رسول خدا(ص) درباره «مطهّرون» در آیه »لایمسّه إلاّ المطهّرون» روایت شده که مراد مقربان هستند».

احکام 1، 9

انبیا

پاکی انبیا 5; علم انبیا 6; فضایل انبیا 5

اولیاءالله

پاکی اولیاءالله 5; علم اولیاءالله 6; فضایل اولیاءالله 5

پاکان 10

فهم پاکان 7 10

پاکی

آثار پاکی 8

روایت 9، 10

طهارت

احکام طهارت 1، 9

قرآن

زمینه فهم قرآن 8; شرایط مس قرآن 1، 9; فهم قرآن 7; مصونیت قرآن 4; ویژگیهای نزول قرآن 4

لوح محفوظ

علم به لوح محفوظ 2، 6

مقربان

پاکی مقربان 10; فضایل مقربان 10

ملائکه

پاکی ملائکه 3; علم ملائکه 2

پی نوشت ها :

1. تهذیب الأحکام، ج 1، ص 127، ح 35; نورالثقلین، ج 5، ص 226، ح 96.

2. الدرّالمنثور، ج 8، ص 27.