تفسیر آیات قرآن کریم- سوره القمر – آیه 4 – کتاب تفسیر راهنما – تالیف آیت الله هاشمی رفسنجانی

وَلَقَدْ جَاءهُم مِّنَ الْأَنبَاء مَا فِیهِ مُزْدَجَرٌ

و همانا از خبرهای مهمّ، آنچه موجب دست برداشتن [از کفر] است به آنان رسیده است.

1 - اتمام حجت خداوند بر کافران، با ابلاغ اخبار هشداردهنده و عبرت آمیز به آنان

و لقد جاءهم من الأنباء ما فیه مزدجر

«مزدجر» مصدر میمی و به معنای اتعاظ و پندپذیری است. «مافیه مزدجر»; یعنی، اخباری که برای بیدار شدن و پندآموزی کافی است.

2 - اِخبار قرآن از فرارسیدن قیامت، هشداری کافی برای دور شدن آدمیان از کفر و گناه است.

اقترب الساعة ... و لقد جاءهم ... ما فیه مزدجر

مراد از «الأنباء» به قرینه آیات پیشین، می تواند مسأله نزدیکی قیامت و مسائل مختلف آن باشد.

3 - هواپرستی ها، مانع عبرت آموزی و متأثر شدن انسان از پیام های هشداردهنده وحی

و اتّبعوا أهواءهم ... و لقد جاءهم من الأنباء ما فیه مزدجر

4 - اخبار و سرگذشت های هشداردهنده و بازدارنده از گناه و سیه روزی، بخشی از قلمرو موضوعات قرآن

و لقد جاءهم من الأنباء ما فیه مزدجر

5 - تحقق مجازات های الهی بر کافران، پس از اتمام حجت بر ایشان

و کلّ أمر مستقرّ . و لقد جاءهم من الأنباء ما فیه مزدجر

در صورتی که تعبیر «و کلّ أمر مستقرّ» کنایه از عذاب و کیفر حتمی کافران باشد، در پی آمدن «و لقد جائهم...»، توضیحی است بر این که کیفر آنان، بدون اتمام حجت صورت نگرفته و نمی گیرد.

اتمام حجت

آثار اتمام حجت 5

خدا

اتمام حجت خدا 1، 5

عبرت

موانع عبرت 3

قرآن

آثار قصص قرآن 4; انذارهای قرآن 4; تعالیم قرآن 4; هشدارهای قرآن 2

قیامت

حتمیت قیامت 2

کافران

اتمام حجت بر کافران 1، 5; زمینه کیفر کافران 5

کفر

زمینه اعراض از کفر 2

گناه

زمینه اعراض از گناه 2; موانع گناه 4

هواپرستی

آثار هواپرستی 3