وَلَقَدْ جَاءهُم مِّنَ الْأَنبَاء مَا فِیهِ مُزْدَجَرٌ
و همانا از خبرهای مهمّ، آنچه موجب دست برداشتن [از کفر] است به آنان رسیده است.
1 - اتمام حجت خداوند بر کافران، با ابلاغ اخبار هشداردهنده و عبرت آمیز به آنان
و لقد جاءهم من الأنباء ما فیه مزدجر
«مزدجر» مصدر میمی و به معنای اتعاظ و پندپذیری است. «مافیه مزدجر»; یعنی، اخباری که برای بیدار شدن و پندآموزی کافی است.
2 - اِخبار قرآن از فرارسیدن قیامت، هشداری کافی برای دور شدن آدمیان از کفر و گناه است.
اقترب الساعة ... و لقد جاءهم ... ما فیه مزدجر
مراد از «الأنباء» به قرینه آیات پیشین، می تواند مسأله نزدیکی قیامت و مسائل مختلف آن باشد.
3 - هواپرستی ها، مانع عبرت آموزی و متأثر شدن انسان از پیام های هشداردهنده وحی
و اتّبعوا أهواءهم ... و لقد جاءهم من الأنباء ما فیه مزدجر
4 - اخبار و سرگذشت های هشداردهنده و بازدارنده از گناه و سیه روزی، بخشی از قلمرو موضوعات قرآن
و لقد جاءهم من الأنباء ما فیه مزدجر
5 - تحقق مجازات های الهی بر کافران، پس از اتمام حجت بر ایشان
و کلّ أمر مستقرّ . و لقد جاءهم من الأنباء ما فیه مزدجر
در صورتی که تعبیر «و کلّ أمر مستقرّ» کنایه از عذاب و کیفر حتمی کافران باشد، در پی آمدن «و لقد جائهم...»، توضیحی است بر این که کیفر آنان، بدون اتمام حجت صورت نگرفته و نمی گیرد.
اتمام حجت
آثار اتمام حجت 5
خدا
اتمام حجت خدا 1، 5
عبرت
موانع عبرت 3
قرآن
آثار قصص قرآن 4; انذارهای قرآن 4; تعالیم قرآن 4; هشدارهای قرآن 2
قیامت
حتمیت قیامت 2
کافران
اتمام حجت بر کافران 1، 5; زمینه کیفر کافران 5
کفر
زمینه اعراض از کفر 2
گناه
زمینه اعراض از گناه 2; موانع گناه 4
هواپرستی
آثار هواپرستی 3