تفسیر آیات قرآن کریم- سوره الدخان- آیه29 – کتاب تفسیرراهنما – تالیف آیت الله هاشمی رفسنجانی

فَمَا بَکَتْ عَلَیْهِمُ السَّمَاء وَالْأَرْضُ وَمَا کَانُوا مُنظَرِینَ

پس نه آسمان و زمین بر آنان گریستند و نه مهلت یافتند.

1- هلاکت و نابودی فرعونیان مستکبر، بدون کمترین بازتاب در نظام جهان

فما بکت علیهم السماء و الأرض

تعبیر «فما بکت علیهم» کنایه است از این که فرعونیان مستکبر ـ که خویش را مقتدر و عزیز می شمردند ـ با ذلت و غربت، هلاک شدند; بدون آن که کمترین خلأی در جهان احساس شود.

2- هلاکت و نابودی فرعونیان، سریع و ناگهانی و بدون کمترین فرصت و مجال تدبیر و بازنگری

و ما کانوا منظرین

3- مرگ خفّت بار فرعونیان، هشداری به مستکبران و خود بزرگ بینان تاریخ

فما بکت علیهم السماء و الأرض

4- اجابت نشدن مهلت خواهی مجرمان، پس از فرارسیدن عذاب استیصال*

و ما کانوا منظرین

جمله «و ما کانوا منظرین» می تواند بیانگر این معنا باشد که فرعونیان، پس از اتمام حجت و حق ستیزی های مکرر، زمینه توبه و بازگشت را از دست داده و مهلت خواهی کسانی چون ایشان اجابت نمی شود.

فرعونیان

آثار ذلت فرعونیان 3; آثار مرگ فرعونیان 3; آثار هلاکت فرعونیان 1; هلاکت ناگهانی فرعونیان 2

مجرمان

رد استمهال مجرمان 4; عذاب استیصال مجرمان 4

مستکبران

هشدار به مستکبران 3