تفسیر آیات قرآن کریم- سوره الجن – آیه 16 – کتاب تفسیر راهنما – تالیف آیت الله هاشمی رفسنجانی

وَأَلَّوِ اسْتَقَامُوا عَلَی الطَّرِیقَةِ لَأَسْقَیْنَاهُم مَّاء غَدَقًا

و [بگو: به من وحی شده است] که اگر آنان بر طریق [حق] استوار باشند، آبی فراوان به آنها ارزانی می داریم (آنها را در رفاه قرار می دهیم);

1 - پیامبر(ص)، مأمور اعلام فایده و نقش ایمان و دین داری در زندگی انس و جن

و ألّوِاستقـموا علی الطریقة لأسقینـهم ماء غدقًا

جمله «و ألّوِاستقاموا...» عطف بر «أنّه استمع...» است; یعنی، «قل اُوحی إلیّ ألّوِاستقاموا...». گفتنی است که مقصود از «طریقة»، راه ایمان و اسلام و پیروی از قرآن کریم است.

2 - ایمان و دین داری، موجب نزول باران و فراهم آمدن آب فراوان

و ألّوِاستقـموا علی الطریقة لأسقینـهم ماء غدقًا

3 - ایمان و دین داری، موجب وفور نعمت و برکت و رفاه عالی است.

و ألّوِاستقـموا علی الطریقة لأسقینـهم ماء غدقًا

4 - تأثیر مثبت بیان فواید و نتایج ایمان و دین داری در گرایش بیشتر مردم به دین

و ألّوِاستقـموا علی الطریقة لأسقینـهم ماء غدقًا

مأموریت پیامبر(ص) به بیان فواید دین، بیانگر مطلب یاد شده است.

5 - بیان فواید و نتایج ایمان و دین داری، از روش های هدایتی و تبلیغی قرآن

و ألّوِاستقـموا علی الطریقة لأسقینـهم ماء غدقًا

6 - تأثیر و نقش اساسی استقامت و پایداری بر مواضع دینی، در به ثمر نشستن ایمان و دین داری

و ألّوِاستقـموا علی الطریقة لأسقینـهم ماء غدقًا

7 - تأثیر عقاید و رفتار انسان ها، در تحولات طبیعت

و ألّوِاستقـموا علی الطریقة لأسقینـهم ماء غدقًا

آب

زمینه فراوانی آب 2

ایمان

آثار ایمان 2، 3; آثار تبیین فواید ایمان 4; اعلام نقش ایمان1; تبیین فواید ایمان 5; عوامل مؤثر در ایمان 6

باران

زمینه بارش باران 2

برکت

موجبات برکت 3

دین

آثار استقامت در دین 6

دینداری

آثار تبیین فواید دینداری 4; آثار دینداری 2، 3; اعلام نقش دینداری1; تبیین فواید دینداری 5; عوامل مؤثر در دینداری 6

رفاه

عوامل رفاه 3

طبیعت

عوامل مؤثر در طبیعت 7

عقیده

آثار عقیده 7

عمل

آثار عمل 7

گرایشها

زمینه گرایش به دین 4

محمد(ص)

رسالت محمد(ص) 1

نعمت

عوامل وفور نعمت 3

هدایت

روش هدایت 5