تفسیر آیات قرآن کریم – سوره التین– آیه1- کتاب تفسیر راهنما – تالیف آیت الله هاشمی رفسنجانی

وَالتِّینِ وَالزَّیْتُونِ

قَسَم به انجیر و به زیتون،

1 - سوگند خداوند، به انجیر و زیتون

و التین و الزیتون

2 - انجیر و زیتون، دو نعمت شایسته برای انسان و دارای ارزشی درخور سوگند خداوند

و التین و الزیتون

3 - سوگند خداوند، به سرزمین انجیر و زیتون*

و التین و الزیتون

از احتمالاتی که درباره مفاد آیه گفته شده، این است که مراد از «انجیر» و «زیتون» ـ به قرینه دو آیه بعد ـ دو منطقه است که یکی مانند «کوفه» سرزمین انجیرخیز و دیگری مانند «بیت المقدس» سرزمین زیتون بوده است. در این صورت سوگندهای چهارگانه این سوره، سرزمین های نزول وحی را دربرگرفته است; زیرا «نوح»(ع) در کوفه، ابراهیم و عیسی(ع) در بیت المقدس، موسی(ع) در طور سینا و پیامبر اسلام(ص) در مکه به نشر آیین خویش پرداختند.

4 - اهمیت غذایی انجیر، بیش از زیتون است.*

و التین و الزیتون

تقدم ذکری، ممکن است نشانگر تقدم رتبی باشد.

5 - «عن أبی الحسن الاوّل قال: قال رسول اللّه(ص): إنّ اللّه تبارک و تعالی ... اختار من البلدان أربعة فقال عزّوجلّ: «و التین و الزیتون . و طور سینین . و هـذا البلد الأمین» فالتین المدینة، و الزیتون بیت المقدّس، و طور سینین الکوفة و هـذا البلد الأمین مکّة;(1)

از امام موسی بن جعفر(ع) روایت شده است که فرمود: رسول خدا(ص) فرمود: خداوند تبارک و تعالی ... از بین شهرها، چهار شهر را انتخاب کرد. او ـ که عزیز و جلیل است ـ فرمود: « والتین و الزیتون . و طور سینین . و هـذا البلد الأمین». پس «تین» مدینه و «زیتون» بیت المقدس و «طور سینین» کوفه و «هـذا البلد الأمین» مکه است.»

انجیر

ارزش انجیر 2; اهمیت انجیر 4

بلد امین

مراد از بلد امین 5

تغذیه

منابع تغذیه 4

تین

مراد از تین 5

خدا

نعمتهای خدا 2

روایت 5

زیتون

ارزش زیتون 2; اهمیت زیتون 4; مراد از زیتون 5

سوگند

سوگند به انجیر 1، 2; سوگند به بیت المقدس 3، 5; سوگند به زیتون 1، 2; سوگند به کوفه 3، 5; سوگند به مدینه 5; سوگند به مکه 5

طورسینین

مراد از طورسینین 5

قرآن

سوگندهای قرآن 1، 2، 3، 5

نعمت

نعمت انجیر 2; نعمت زیتون 2

پی نوشت ها :

1. خصال صدوق، ج 1، ص 225، ح 58; نورالثقلین، ج 5، ص 606، ح 4.