تفسیر آیات قرآن کریم – سوره الانشقاق– آیه 4– کتاب تفسیر راهنما – تالیف آیت الله هاشمی رفسنجانی

وَأَلْقَتْ مَا فِیهَا وَتَخَلَّتْ

و آنچه [از اموات] در درونش هست بیرون افکند و کاملاً تهی شود.

1 - زمین در آستانه قیامت، تمام آن چه را در دل خود جای داده، بیرون افکنده، به کلی تخلیه خواهد شد.

و ألقت ما فیها و تخلّت

باب تفعل، بر تکلّف دلالت دارد; بنابراین «تخلّت»; یعنی، در تخلیه سخت کوشید.

2 - انبساط یافتن زمین در آستانه قیامت، زمینه تخلیه کامل آن و اخراج بدن انسان ها از قبر و بیرون افکنده شدن اشیاء از درون زمین است.

و إذا الأرض مدّت . و ألقت ما فیها و تخلّت

تقدیم ذکری، ممکن است بر تقدم رتبی و زمانی دلالت کند. بنابراین انبساط زمین، زمینه «القاء» و «تخلیه» خواهد بود. به قرینه آیات بعد ـ که درباره قیامت انسان ها است ـ می توان گفت: از عبارت «ألقت ما فیها» بیرون انداختن بدن ها از قبرها نیز اراده شده است.

زمین

آثار گسترش زمین 2; تخلیه زمین 1; زمینه تخلیه زمین 2

قیامت

زمین در قیامت 1، 2; نشانه های قیامت 1

مردگان

مردگان هنگام قیامت 2