تفسیر آیات قرآن کریم – سوره منافقون – آیه 1 – کتاب تفسیر راهنما – تالیف آیت الله هاشمی رفسنجانی

ِذَا جَاءکَ الْمُنَافِقُونَ قَالُوا نَشْهَدُ إِنَّکَ لَرَسُولُ اللَّهِ وَاللَّهُ یَعْلَمُ إِنَّکَ لَرَسُولُهُ وَاللَّهُ یَشْهَدُ إِنَّ الْمُنَافِقِینَ لَکَاذبُونَ

هنگامی که منافقان نزد تو آیند گویند: شهادت می دهیم که تو حتماً رسول خدایی، و خدا می داند که تو حتماً رسول او هستی، و خداوند شهادت می دهد که منافقان قطعاً دروغگویند.

1 - وجود عناصر منافق، در میان مسلمانان صدراسلام

إذا جاءک المنـفقون

2 - آزادی منافقان، برای ملاقات با رسول خدا(ص) و گفتوگوی مستقیم با آن حضرت

إذا جاءک المنـفقون قالوا

3 - منافقان در هر بار ملاقات با رسول اکرم(ص)، اظهار ایمان کرده و به رسالت الهی آن حضرت شهادت أکید می دادند.

إذا جاءک المنـفقون قالوا نشهد إنّک لرسول اللّه

4 - تلاش منافقان، برای پنهان نگه داشتن چهره نفاق آلود خود

إذا جاءک المنـفقون قالوا نشهد إنّک لرسول اللّه

5 - شهادت صریح و أکید به رسالت پیامبر(ص) در حضور آن حضرت، از شگردهای منافقان برای پنهان نگه داشتن چهره نفاق خود از آن حضرت

إذا جاءک المنـفقون قالوا نشهد إنّک لرسول اللّه

6 - حضرت محمد(ص)، رسول خدا و پیام آور از جانب او

و اللّه یعلم إنّک لرسوله

7 - گواهی أکید خداوند، به صدق رسالت پیامبر(ص)

و اللّه یعلم إنّک لرسوله

8 - شهادت أکید خداوند، بر دروغ گویی منافقان

و اللّه یشهد إنّ المنـفقین لکـذبون

9 - دروغ گویی، از ویژگی ها و خصلت های منافقان

و اللّه یشهد إنّ المنـفقین لکـذبون

تکیه بر وصف «کاذبون» نشانگر آن است که دروغ گویی، برای منافقان خصلتی ثابت و جدایی ناپذیر است.

10 - مخالف اعتقاد سخن گفتن ـ هرچند خود سخن حق باشد ـ دروغ گویی است.

قالوا نشهد إنّک لرسول اللّه ... و اللّه یشهد إنّ المنـفقین لکـذبون

برداشت یاد شده از آن جا است که خداوند، منافقان را ـ به رغم این که سخن حقی را گفته بودند ولی در دل آن را باور نداشتند ـ دروغ گو خوانده است.

11 - حقیقت ایمان، اعتقاد قلبی است; نه صرف اقرار زبانی.

قالوا نشهد ... و اللّه یشهد إنّ المنـفقین لکـذبون

12 - افشای چهره منافقان صدراسلام، از سوی خداوند

إذا جاءک المنـفقون ... و اللّه یشهد إنّ المنـفقین لکـذبون

اسلام

تاریخ صدر اسلام 1، 3

اقرار

اقرار به نبوت محمد(ص) 3، 5

ایمان

حقیقت ایمان 11

خدا

افشاگریهای خدا 12; گواهی خدا 7، 8

دروغ

ملاک دروغ 10

رسولان خدا 6

عقیده

آثار مخالفت با عقیده 10

محمد(ص)

گواهان صداقت محمد(ص) 7; گواهان نبوت محمد(ص) 7; مقامات محمد(ص) 6; نبوت محمد(ص) 6

منافقان

آزادی منافقان صدر اسلام 2; افشای منافقان صدر اسلام 12; اقرار منافقان صدر اسلام 3، 5; پنهانکاری منافقان 4; پنهانکاری منافقان صدر اسلام 5; تلاش منافقان 4; دروغگویی منافقان 9; روش برخورد منافقان صدر اسلام 5; ریاکاری منافقان 4; ریاکاری منافقان صدر اسلام 5; صفات منافقان 4، 5، 9; گفتگوی منافقان با محمد(ص) 2; گواهان دروغگویی منافقان 8; ملاقات منافقان با محمد(ص) 2، 3; منافقان صدر اسلام 1