تفسیر آیات قرآن کریم – سوره قصص – آیه 16 – کتاب تفسیر راهنما – تألیف آیت الله هاشمی رفسنجانی

قَالَ رَبِّ إِنِّی ظَلَمْتُ نَفْسی فَاغْفِرْ لِی فَغَفَرَ لَهُ إِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحِیمُ

گفت: پروردگارا! همانا من به خود ستم کردم، مرا ببخش پس [خدا] او را بخشید، بی تردید او آمرزنده و صاحب رحمت است.

1 - قتل مرد قبطی، ظلم موسی(ع) به خود و باعث به خطر افتادن جان او از سوی فرعونیان

فوکزه موسی فقضی علیه ... قال ربّ إنّی ظلمت نفسی

موسی(ع) در پیشگاه پروردگار اعتراف کرد که مرتکب خطای بزرگی شده و با کشتن مرد قبطی، در معرض خطری جدی قرار گرفته است.

2 - اعتراف صریح موسی(ع) در پیشگاه پروردگار، به اشتباه خویش در قتل مرد قبطی و درخواست آمرزش از ساحت او و نجات از شرّ فرعونیان

قال ربّ إنّی ظلمت نفسی فاغفرلی

مقصود موسی(ع) از آمرزش در «اغفرلی» زدوده شدن پی آمد کار وی و رهایی از انتقام فرعونیان است.

3 - ارتکاب هر عمل خطا و ناپسند، ظلم به خویشتن است.

قال ربّ إنّی ظلمت نفسی فاغفرلی

4 - پذیرفته شدن تقاضای موسی(ع) از سوی خداوند و تعلق اراده او بر بخشودن خطای موسی(ع) و نجات وی از فرعونیان

قال ربّ ... فاغفرلی فغفر له

5 - بخشودن گناه گنه کاران، مقتضای آمرزش گری و مهرورزی خدا نسبت به بندگان

فغفر له إنّه هو الغفور الرحیم

6 - خداوند، غفور (آمرزنده) و رحیم (مهربان) است.

إنّه هو الغفور الرحیم

7 - تشویق شدن گنه کاران به آمرزش خواهی از ساحت پروردگار و نوید غفران و رحمت به آنان

إنّه هو الغفور الرحیم

آمرزش

مشمولان آمرزش 4; منشأ آمرزش 5

استغفار

تشویق به استغفار 7

اسماوصفات

رحیم 6; غفور 6

اقرار

اقرار به خطا 2

بشارت

بشارت آمرزش 7; بشارت رحمت خدا 7

خدا

آثار رحمت خدا 5; آثار مهربانی خدا 5; آمرزشهای خدا 4; بشارتهای خدا 7; تشویقهای خدا 7; نجات بخشی خدا 4

خطا

آثار خطا 3

خود

ظلم به خود 1، 3

عمل

آثار عمل ناپسند 3

فرعونیان

آثار قتل فرعونی 1; درخواست نجات از فرعونیان 2

گناه

آمرزش گناه 5

گناهکاران

آمرزش گناهکاران 7; رحمت بر گناهکاران 7

موسی(ع)

آمرزش موسی(ع) 4; اجابت دعای موسی(ع) 4; استغفار موسی(ع) 2; اقرار موسی(ع) 2; خطای موسی(ع) 2; دعای موسی(ع) 2; زمینه ناامنی موسی(ع) 1; قصه موسی(ع) 1، 2; موسی(ع) و ظلم 1; نجات موسی(ع) 4