تفسیر آیات قرآن کریم – سوره انبیاء– آیه 71 – کتاب تفسیر راهنما – تالیف آیت الله هاشمی رفسنجانی

وَنَجَّیْنَاهُ وَلُوطًا إِلَی الْأَرْضِ الَّتِی بَارَکْنَا فِیهَا لِلْعَالَمِینَ

71- و او و لوط را [از سرزمین کفر و ظلم ]نجات داده و به سوی سرزمینی که در آن برای جهانیان برکت نهاده ایم (فلسطین) بردیم.

1- حضرت ابراهیم و لوط(ع)، از نیرنگ ها و دسیسه های قوم خود، به اراده الهی نجات یافتند.

و أرادوا به کیدًا ... و نجّینـه و لوطًا إلی الأرض التی بـرکنا فیها

2- حضرت ابراهیم و لوط(ع)، از جامعه آلوده خود به سرزمینی برکت خیز هجرت کردند.

إلی الأرض التی بـرکنا فیها

3- حضرت لوط(ع)، هم چون حضرت ابراهیم(ع) در معرض آزار و اذیت مردم خود قرار داشت.

و نجّینـه و لوطًا إلی الأرض التی بـرکنا فیها

کاربرد یکسان واژه نجات در باره حضرت ابراهیم و لوط(ع) بیانگر برداشت بالا است; زیرا نجات در جایی به کار می رود که خطر و ضرری پیش روی باشد.

4- هجرتگاه ابراهیم و لوط(ع) (شام ـ فلسطین)، برای تمام مردم جهان با برکت است.

و نجّینـه و لوطًا إلی الأرض التی بـرکنا فیها للعـلمین

«عالم» به معنای همه خلق و یا دسته ای از موجودات است. جمع آمدن آن (عالمین) برای بیان استغراق و شمول تمامی اصناف موجودات است. مقصود از آن در این آیه، همه مردم از تمامی اقوام و قبایل دور و نزدیک می باشد. گفتنی است نوع مفسران برآنند که مقصود از سرزمین مبارک، شام (فلسطین) است.

5- دفاع از حق و حرکت بر مدار توحید در برابر حق ستیزان و مشرکان، امداد و نصرت الهی را در پی خواهد داشت.

و أرادوا به کیدًا ... و نجّینـه و لوطًا إلی الأرض التی بـرکنا فیها

6- هجرت از محیط آلوده و بلاد کفر و شرک به سرزمین پاک و برکت خیز امری است بایسته و سزاوار.

و نجّینـه و لوطًا إلی الأرض التی بـرکنا فیها

ابراهیم(ع)

اذیت ابراهیم(ع) 3; جامعه دوران ابراهیم(ع) 2; قصه ابراهیم(ع) 1، 2، 3; نجات ابراهیم(ع) 1; هجرت ابراهیم(ع) 2، 4

خدا

آثار اراده خدا 1; زمینه امدادهای خدا 5; نجات بخشی خدا 1

حق

آثار دفاع از حق 5; آثار مبارزه با حق ستیزان 5;

سرزمینها

سرزمین با برکت 2، 4; هجرت به سرزمین با برکت 6

عمل

عمل پسندیده 6

فلسطین

برکت فلسطین 4; هجرت به فلسطین 4

قوم ابراهیم

اذیتهای قوم ابراهیم 3; توطئه قوم ابراهیم 1

قوم لوط

اذیتهای قوم لوط 3; توطئه قوم لوط 1

لوط(ع)

اذیت لوط(ع) 3; جامعه دوران لوط(ع) 2; قصه لوط(ع) 1، 2، 3; نجات لوط(ع) 1; هجرت لوط(ع) 2، 4

مشرکان

آثار مبارزه با مشرکان 5

هجرت

اهمیت هجرت 6; هجرت از جامعه فاسد 6; هجرت از دارالکفر 6