تفسیر آیات قرآن کریم – سوره النازعات– آیه 21– کتاب تفسیر راهنما – تالیف آیت الله هاشمی رفسنجانی

فَکَذَّبَ وَعَصَی

ولی او [آن را] تکذیب کرد و عصیان ورزید.

1 - فرعون، نشانه رسالت موسی(ع) و معجزه بودن آن را نپذیرفت و بی درنگ آن را تکذیب کرد.

فکذّب

حرف «فاء» برای تعقیب بدون فاصله است و می رساند که فرعون، پیش از هر گونه تأمل و درنگ، به تکذیب و عصیان پرداخت. متعلق تکذیب ـ به قرینه «الآیة الکبری» در آیه قبل ـ معجزه موسی(ع) است. از اقدام فرعون به آوردن مثل معجزه موسی(ع)، ـ که آیات بعد بر آن دلالت دارد ـ دانسته می شود که فرعون، معجزه بودن آن و دلالتش بر صداقت موسی(ع) را تکذیب کرده است.

2 - بزرگ ترین معجزات نیز، در هدایت برخی از افراد، کارساز نیست.

فأریه الأیة الکبری . فکذّب

3 - فرعون، طغیان گری بس گمراه و بی پروا

طغی ... و أهدیک ... فتخشی ... فکذّب

تکذیب معجزه موسی(ع)، نشانه عمق محرومیت فرعون از هدایت و خشیت است.

4 - فرعون، از پذیرش رهنمودهای موسی(ع) سرپیچی کرد.

و عصی

متعلق «عصی» ـ به قرینه «أهدیک» ـ رهنمودهای موسی(ع) بوده است.

5 - دروغ دانستن تعالیم پیامبران زمینه ساز نافرمانی خداوند و گرفتاری به گناه

فکذّب و عصی

ترتیب بیان تکذیب و عصیان، گویای ترتّب آن دو است.

انبیا

آثار تکذیب تعالیم انبیا 5

انسان

اقسام انسان ها 2

عصیان

زمینه عصیان از خدا 5; عصیان از تعالیم موسی(ع) 4

فرعون

تکذیبگری فرعون 1; طغیانگری فرعون 3; عصیانگری فرعون 4; قصه فرعون 1، 4; گستاخی فرعون 3; گمراهی فرعون 3

گناه

زمینه گناه 5

معجزه

مراتب معجزه 2; نقش معجزه 2

موسی(ع)

تکذیب معجزه موسی(ع) 1; قصه موسی(ع) 1، 4

هدایت

هدایت ناپذیران 2