مصاحبه آیت الله هاشمی رفسنجانی با خبرنگاران داخلی و خارجی پیرامون جنگ، گروگانها و کابینه دولت
س ـ بعد از فرمان امام درباره شکستن محاصره آبادان تاکنون در این مورد چه اقداماتی انجام شده است؟
ج - امیدواریم مردم به همین زودی نتیجه اقدامات را ببینند و در جلسه شورای عالی دفاع طرحی برای تقویت نیروها در آبادان بررسی شده و به مسؤولان ابلاغ شده است.
س - آخرین تحولات در مورد مسأله گروگانها را بیان کنید.
ج - این روزها هیچ تحولی نمیبینم، چون مجلس نظر خود را داد و به دولت نیز ابلاغ شد و دولت هم حرف خود را زد و حالا نوبت آمریکاست که ثابت کند راست میگفته که برای آزادی گروگانها تلاش میکند و از طرف ما نباید دیگر منتظر اقدامی باشند.
س - آیا فکر میکنید کارتر قبل از ترک پست ریاست جمهوری قادر به حل مسأله گروگانها باشد و تا چه اندازه نظر ریگان در اینباره میتواند، اثر داشته باشد.
ج - بعید میدانم که کارتر بدون جلب موافقت حزب جمهوریخواه آمریکا بتواند اقدام جدی کند، ولی اگر مایل باشند خیلی زود میتوانند، شرایط ما را بپذیرند.
س - آیا از نظر اقتصادی، ایران میتواند سنگینی جنگ را برای مدت طولانی تحمل کند؟
ج - به نظر من بله، برای اینکه شرایطی در جنگ پیش آمده که تحملش خیلی مشکل نیست. ما نیروهای عراق را در داخل خاک خود کاملا متوقف کردهایم و در بعضی جاها آنها در شبه محاصره هستند و هر روز که از جنگ میگذرد، تعدادی از نیروهای دشمن تلف میشوند و تحلیل میروند، همچنین ما جلوی نیروی هوایی عراق را گرفتیم و ضربه اساسی به نیروهای عراق وارد شده و کشور ما از نظر پوشش دفاعی هوایی کاملا قوی است. اگرچه آنها در خاک ما هستند، ولی ابتکار عمل در دست نیروهای ما است و به جز آبادان که هنوز مشکلاتی در آنجا وجود دارد، در سایر نقاط ابتکار عمل دست ماست و انشاءاللّه در لحظه مناسب ضربه اساسی را به دشمن وارد خواهیم کرد.
س - در مورد اطلاعیه ستاد تبلیغات شورای عالی دفاع درباره مصاحبه اخیر آقای صادق قطبزاده و مبلغی اسلامی و اینکه آقای بنیصدر رئیس جمهور گفتهاند در شورای عالی دفاع چنین وظیفهای را برای ستاد تبلیغات تعیین نکردهایم، نظرتان چیست؟
ج - درباره ستاد تبلیغات شورای عالی دفاع، برای پیاده کردن دستورات امام مبنی بر زیرنظر گرفتن تبلیغات کشور در زمان جنگ آقای دکتر کمال خرازی از طرف شورا به اتفاق آرا مسؤول تشکیل ستاد شدند که ایشان هم اکنون ستاد تبلیغات را اداره میکنند و اخبار، مطالب، مصاحبهها و مسائلی را که از نظر جنگی خلاف میدانند، منتشر نمیکنند و اقداماتی که انجام دادهاند، به نظر من از نظر شورای عالی دفاع مجاز بوده و اگر مورد معینی باشد که شورای عالی دفاع نخواهد، ایشان اقدام کند. باید بهآقای خرازی اطلاع دهد و تاکنون چنین چیزی نشده است.
س - آیا به نظر شما درست است که هیچ جرمی درباره آقای صادق قطبزاده وجود ندارد و ایشان در رابطه با انتشار روزنامه دستگیر شدهاند.
ج - هنوز فرصت این را پیدا نکردهام به اتهامات وارد شده به آقای قطبزاده که باعث دستگیری ایشان شده، رسیدگی کنم و هنوز موارد اتهام از سوی دادستان انقلاب نیز اعلام نشده است، ولی این مسلم است و میتوانم با اطمینان اظهار کنم که این قضیه هیچ گونه ارتباطی با روزنامه ایشان نداشته و باید منتظر بود تا دادستان نظر خود را در این خصوص بگوید و ما هم از ایشان خواستهایم دلیل بازداشت ایشان را بگویند.
س ـ تنشهای موجود را که در جامعه احساس میشود، چگونه میتوان بهیک تفاهم رساند تا عکسالعملی را که بهاین دلیل در مردم ایجاد میشود، از میان برد؟
ج - در جامعهای که از زیر بار یک دیکتاتور چند دههای و خفقان طولانی بیرون میآید، این توقع که، برخورد آرا و سلایق وجود نداشته باشد، درست نیست. دیدگاهها مختلف است و حق دارند که از تریبونهایی که در اختیارشان هست، استفاده کنند و طبعآ برخورد و اختلافات بوجود میآید. چون مردم در کشور ما با این سبک آشنا نبودهاند، ممکن است برای بعضی غیرقابل قبول باشد. کمکم مردم باید با زندگی در یک محیط آزاد آشنا شوند و برخورد اندیشهها را عادی تلقی کنند و از طرفی کسانی که با هم اختلاف آرا دارند هم باید یاد بگیرند که اختلاف نظر، لزومآ نباید منتها به دعوا و عکسالعمل تند شود، ضمن اینکه دلمان نمیخواهد انرژی نیروها در بعد از انقلاب صرف درگیریها شود، ولی این مقدار درگیری را هم غیرقابل اجتناب میدانم و در عین اینکه مقداری انرژی نیروها را تلف میکند، سازنده هم هست و باید باشد تا کمکم مردم راه خود را از میان این همه حرف، بحث و جدل انتخاب کنند و جامعه در یک مسیر روشنتری بیفتد.
س - کیسینجر گفته است که شرایط ایران برای آزادی گروگانها قابل قبول نیست، نظر شما در این مورد چیست؟
ج - همین انتظار را از کیسینجر داشتم. اصولا از اول تیپی مثل او از دمکراتها میخواستند از قضیه گروگانها استفاده تبلیغاتی کنند و تا آنجا که میتوانستند کردند. ولی آنها هر چه میخواهند، بگویند، ما حقوقی داریم و تا آن حقوق ما بدست نیاید، گروگانها باید در اینجا بمانند و اگر روشن شود که آنها حقوق ما را نمیدهند، باید به مصوبه مجلس عمل شود.
س ـ در مورد احضار افراد 65 سال به بالا توسط ارتش عراق برای جنگ با ایران نظرتان چیست؟
ج ـ اطلاعاتی که ما از داخل عراق داریم این است که این کشور از جهات متعددی در تنگنا قرار گرفته و است. آنها از اول به فکر یک حمله برقآسا بود و در اندیشه یک جنگ طولانی نبودند و ما درست برعکس آنها خود را برای یک جنگ برقآسا آماده نکرده بودیم و کمکم نیروهای خود را تجهیز کردیم و زمان هر چه پیش میرود، عراق بهطرف ضعف و ما به طرف قدرت حرکت میکنیم و اگر عراق حتی به ناچار اعلام بسیج عمومی کند، چون اکثریت قاطع مردم با صدام موافق نیستند، در این جنگ به طور فعال شرکت نخواهند کرد.
س - آیا شما فکر میکنید که بهترین طریق برای یکپارچه ساختن کشور زندانی کردن است؟
ج - نه خیر، این بدترین طریقه است. من به دلیل اینکه خودم مدتها زندانی بودم، از کسانی هستم که به شدت از زندانی شدن افراد متنفرم و فکر میکنم تا ضرورت ایجاب نکند، نباید متوسل به زندانی کردن کسی بشوند. در یک محیط آزادی که اکثریت مردم در یک خط حرکت میکنند. هیچ وقت نباید از مخالفت خوانیها باک داشت. بلکه باید از آنها استقبال کرد و آنها را پذیرفت و زندان را باید بیشتر برای افراد مجرمی گذاشت که جرایم دیگری مرتکب میشوند و به هیچوجه قابل اصلاح نیستند.
س ـ حجتالاسلام رفسنجانی! در مورد وزیر امور خارجه هنوز پیشنهادی به مجلس نرسیده است. آیا این بدان مفهوم است که بنبستی در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران وجود دارد یا شرایط ویژهای باعث این طول کشیده شدن است؟
ج - البته شرایط ویژهای باعث این طول کشیدن شده، ولی در قانون اساسی هم پیشبینی نشده که اگر رئیس جمهور و نخستوزیر بر سر یک فرد توافق نکردند، چه باید کرد.
فعلا دلیل آن این است که آقای بنیصدر و رجایی نتوانستهاند روی یک فرد توافق کنند. گرچه آقای رجایی اعلام کردهاند که شش نفر را برای وزارت خارجه بهآقای بنیصدر معرفی کردهاند.
س ـ قرار بود بعد از تشکیل شورای عالی دفاع، جمهوری اسلامی ایران با گسیل داشتن هیأتهایی، مواضع خود را در جنگ تحمیلی برای مردم دنیا تشریح کند. چه اقداماتی در این زمینه انجام شده است؟
ج - فکر میکنم در هفته آینده شاهد اعزام چندین هیأت بهکشورهای مختلف خواهیم بود.
س ـ در مورد اقدام دادستان انقلاب و مسأله تداخل قوا، نظرتان چیست؟
ج - دادستان انقلاب این کار را کرده و کافی بودن یا نبودن ادله ایشان در این مورد، مسأله دیگری است که باید خودشان توضیح بدهند، ولی تداخل قوایی در اینجا بهچشم نمیخورد.
س ـ به عنوان آخرین سؤال، آیا دولت آمریکا جوابی به شرایط آزادی گروگانها از طرف مجلس شورای اسلامی داده یا نه؟
ج - تا آنجایی که اطلاع دارم، جوابی ندادهاند، ما هم جواب نمیخواهیم. بلکه شرایطمان را اعلام کردهایم، جواب آنها این است که اقدام کنند و شرایط را آن طور که ما اعلام کردهایم، تأمین کنند تا بتوانند گروگانها را ببینند.