سخنرانی آیت الله هاشمی رفسنجانی در دیدار اعضای شورای مرکزی هم‌اندیشی فرهیختگان
بسم‌الله الرحمن الرحیم
الحمدلله و السّلام علی رسول الله
حرفهای شما را شنیدم و استفاده کردم. در خصوص نامزدی آخر کار هیچ راهی ندیدم که نیایم و عصر سه‌شنبه تصمیم گرفتم که بیایم و بعد از شش تا هفت ماه به این نقطه رسیدم که باید بیایم.
مهم این است که دیدم آقایانی که نهایی شدند، متحد نشدند. در بهترین شرایط این وضعیت، سهم رأی رئیس‌جمهور سه تا چهار میلیون خواهد شد. در شرایط سخت دنیا و کشور، رئیس‌جمهوری که رأی طبیعی او این‌قدر باشد، هرچند خوب باشد، نمی‌تواند کار کند. چون روحیه و پشتیبانی ندارد. احساس کردم با این نامزدها در جامعه رئیس جمهور وابسته به رهبری تلقی می‌شود. هرچند ایشان دخالتی نکردند.
می‌دانم در چهار تا پنج سال آینده چقدر مشکل داریم. غیر از خطرات خارجی، دعواهای داخلی به گونه‌ای است که کسی جرأت نمی‌کند تصمیم درستی بگیرد. از رهبری گرفته تا دیگران. چون هرتصمیمی بگیرند، طرف مقابل آن را به باد می‌دهد. کارشکنی را شروع می‌کنند و حرفهای بی‌خود می‌زنند. بالاخره تصمیمات مهم عوارض منفی هم دارد. ما نمی‌توانیم تصمیمی بگیریم که صددرصد مثبت باشد. مچ‌گیری و اذیت می‌کنند. اگر همین جور روزمره زندگی کنیم و فرصتها را از دست بدهیم، معلوم نیست بتوانیم کمر راست کنیم. خطرات خارجی هم واقعی است. دیدم اگر خداوند از من بپرسد: تو احتمال می‌دادی رأی بیشتری بیاوری، چرا نیامدی که رئیس‌جمهور کم رأی نباشد؟ جوابی ندارم. هرچند معلوم نیست که من چقدر رأی می‌آورم. ولی ظاهراً از افرادی که هستند، رأی بیشتری می‌آورم که این حضور می‌تواند انسجام ملی ایجاد کند.
این خطر است که بدنه مدیران ما همه نگرانند و نمی‌دانند سرنوشت آنها چیست. آنگونه که من اطلاع دارم، کارهایشان را شسته رُفته می‌کنند تا پشت‌سر آنها حرفی نباشد. بالاخره خودم را محاکمه کردم و دیدم باید بیایم و همانطور که شما گفتید، استقبال از خطر است. ولی با خداوند معامله کردم و گفتم برای تو می‌آیم و تو می‌توانی هر کاری بکنی.
اگر رئیس‌جمهور شدم، مسائلی که گفتید خیلی مهم است. بیش از 80 درصد بودجه کشور صرف چهار نهاد، آموزش و پرورش، بهداشت و درمان، نیروهای مسلح و یارانه‌ها می‌شود و بقیه 20درصد باید همه کشور را بپوشاند. یارانه‌های ما خیلی غیرعادلانه است و ثروت مردم و نسلهای آینده را به آتش می‌کشد. هر ماشینی که الان تولید می‌کنیم، همانند یک خانواده می‌شود و سوختی که مصرف می‌کند، هزینه سنگینی را بر دوش دولت تحمیل می‌کند و این چیز بدی است.
تورم و بیکاری‌ها مشکل بزرگی است و حتماً هم باید عالمانه رفتار کنیم. دیگر حرفهای شعاری جواب نمی‌دهد. شاید جواب روزمرگی را بدهد و ممکن است پیش مردم ظاهراً روسفید شویم، ولی وجداناً انسان خود را نزد خداوند مسئول می‌‌داند. باید آینده دنیا را در نظر داشته باشیم.
به هرحال از کارهایی که جناب‌عالی فرمودید، خیلی نیاز داریم. کسانی باید کارشناسی و به دولت کمک کنند. طبعاً الان کارشناس کم نیست و در کشور افراد زیادی داریم. مهم این است که از این افراد درست استفاده کنیم. یکی ساختار بودجه است که شما می‌گویید. من الان دیدگاه شخصی ندارم و آرزوهایی دارم که باید فکری بکنیم.
البته برنامه پنج ساله ما آماده است و باید در این مسیر حرکت کنیم و چشم‌انداز را هم خودمان نوشتیم که راهنمای خوبی‌است. ولی هنوز الزامات چشم‌انداز را ننوشتیم. چشم‌انداز آرزوها و سیاستهای کلی است و باید الزاماتی داشته باشد که کمیسیونها مشغول کار هستند و شما هم می‌توانید کمک کنید.
حلّ مسائل یارانه‌ها واقعاً یک کار بزرگ و انقلابی است. در دو بخش سوخت و نان که بسیار مهم است، راه درستی نیست و باید راه درستی در پیش بگیریم که مردم هم ضرر نکنند و اتلاف منابع نکنیم. آنهایی که نیاز ندارند، بی‌خودی نگیرند. درآمدی را که از این بخش حاصل می‌شود، خرج خود مردم کنیم. حتی اگر همه درآمد آن را صرف نیازمندان کنیم، باز سود می‌کنیم. ساختار جمعیتی را درست کنیم. تأمین اجتماعی جامع داشته باشیم تا مردم با خیال راحت زندگی کنند. همه اینها طرحهای شجاعانه‌ای هستند که اطلاع‌رسانی و توجیه می‌خواهند. مدتی باید با بحثها و میزگردها مردم را آگاه کنیم که این کارها به نفع آنهاست. فضایی نباشد تا مگسهایی که معمولاً دنبال زخم می‌گردند، در پی این چیزها باشند. خیلی مسأله داریم. من دارم مطالبی را آماده می‌کنم که به جامعه بگویم که می‌خواهم چکار کنم.
به هرحال دوره‌ای سرنوشت‌ساز برای کشور و انقلاب است. شما طرحهای آمریکا را می‌بینید که در کشورهایی که هدف آنهاست، شیطنت می‌کنند و ایران هم بزرگترین هدف برای آنهاست.
○ جناب آقای هاشمی، در این بیست و شش سال، درآمد نفت که به صورت پلکانی از هشت دلار به 56 دلار رسیده، برای مردم در هیچ کجا ملموس نبوده است. بالاخص اینکه بیشتر معضلات اقتصادی از صادرات نفت بوجود آمده است. تقاضای ما این است که بحث نفت را شفاف برای مردم بفرمایید. در سال حدود 26 هزار میلیارد ریال یارانه می‌دهیم و این کار هم برای مردم ملموس نیست.
دومین همایش ما الزامات سند چشم‌انداز است که لازم است بصورت شفاف‌تر برای مردم بیان شود.
● ما دو کار پیش از انتخابات داریم: یکی اینکه به صورت فشرده بگوییم که چه کارهایی می‌خواهیم بکنیم و بعد با تفصیل بیشتری در بخشهای دیگر در حد توضیحات رسانه‌ای به مردم توضیح بدهیم. دولت با منابع خود نمی‌تواند هم سازندگی کند و هم این کارهایی که به تعبیر رهبری مردم باید در سفره‌هایشان نان آن را ببینند، انجام دهد. فکر می‌کنم راهی آغاز کردیم و سیاستهای اصل 44 تا حدودی اعلام شد. رهبری امروز اعلام کردند و خیلی از آنها را قبول کردند که بخش خصوصی می‌تواند وارد شود. اگر موفق شویم، ظرف چند سال بسیاری از وظایف دولت را که الان برایش بودجه در نظر می‌گیریم، به مردم واگذار می‌کنیم تا انجام بدهند و سودش را هم ببرند.
فرضاً اتوبانها را مردم بسازند که هم سود می‌برند، هم اشتغال ایجاد و هم کشور آباد می‌شود. از این قبیل کارها خیلی داریم. الان بورس جایگاه خوبی شد که سرمایه‌های ریز مردم را جمع کنیم و کارهای بزرگ انجام دهیم. باید اکثر این کارها را بخش خصوصی انجام بدهد و ما فقط حمایت و آنها را قانون‌مند کنیم. اگر لازم شد در جاهایی هم شریک آنها شویم که تشویق شوند و آنها را تضمین کنیم.
بانکهای ما فلج هستند، اروپایی‌ها اگر می‌توانند طرحهای بزرگ دنیا را بگیرند، با قدرت بانکهایشان می‌گیرند. شرکتها که چیزی ندارند، طرحهای بزرگ را از ما می‌گیرند، بانکها به آنها پول می‌دهد و طرح ما را اجرا می‌کنند. چرا ما این کارها را نکنیم؟ چرا بانکهای ما به پیمانکاران، سرمایه‌گذاران و نیروهایی که بیکار هستند، امکانات نمی‌دهند؟ دولت باید برای آنها طرح بگیرد. خیلی از کارهاست که الان به ما می‌دهند و بانکهای ما می‌توانند پشتیبانی کنند و سود ببرند. بانکها هم می‌توانند خطوط اعتباری از بانکهای دیگر بگیرند و لازم نیست همه امکانات را خودشان داشته باشند.
به هرحال به نظر می‌رسد کارهایی از این قبیل باید کنیم که توسعه کشور بیشتر به دوش مردم بیفتد. دولت باید در آنجاهایی که آنها نمی‌آیند، بیاید. می‌تواند از این کارها مالیات بگیرد و با درآمدهایی که دارد، به زندگی و معیشت مردم برسد. اینها را خوب می‌توان انجام داد. ولی یکسری افکار منحط در این کشور هست که به محض اینکه شروع کنیم، مثل ارسطو صحبت و مسائل را به گونه‌ای که به ضرر مردم است، فرموله می‌کنند. خیلی خوش‌آمدید.
والسّلام علیکم و رحمه‌الله