تفسیر آیات قرآن کریم – سوره ملک – آیه 8– کتاب تفسیر راهنما – تألیف آیت الله هاشمی رفسنجانی

تَکَادُ تَمَیَّزُ مِنَ الْغَیْظِ کُلَّمَا أُلْقِیَ فِیهَا فَوْجٌ سَأَلَهُمْ خَزَنَتُهَا أَلَمْ یَأْتِکُمْ نَذیرٌ

چیزی نمانده است که از غیظ پاره پاره شود; هر بار که گروهی در آن افکنده شوند، نگهبانانش از آنان می پرسند: آیا اخطارکننده ای برای شما نیامد؟

1 - حرارت آتش دوزخ و صدای ناخوشایند برخاسته از آن، در نهایت شدّت و حدّت است.

تکاد تمیّز من الغیظ

تعبیر«تکاد تمیّز من الغیظ» (چیزی نمانده است که از شدّت غیظ پاره پاره شود) درباره دوزخ، تعبیری است تمثیلی و کنایی و بیانگر شدّت و حدّت آتش دوزخ و صدای آن است.

2 - کافران، فوج فوج و دسته دسته به دوزخ افکنده خواهند شد.

کلّما أُلقی فیها فوج سألهم خزنتها

3 - پرسش سرزنش آمیز نگهبانان دوزخ از کافران دوزخی، درباره آمدن پیامبر و اخطار دهنده الهی برای آنان

سألهم خزنتها ألم یأتکم نذیر

برداشت یاد شده، با توجه به این نکته است که استفهام در «ألم یأتکم...» توبیخی و تقریعی باشد.

4 - سرزنش نگهبانان دوزخ، شکنجه و عذاب روحی برای کافران دوزخی است.

سألهم خزنتها ألم یأتکم نذیر

سرزنش نگهبانان دوزخ از کسانی که خود در آتش دوزخ می سوزند و شکنجه می شوند، می تواند شکنجه دیگری برای آنان از جهت روحی باشد.

5 - دوزخ، دارای نگهبانان متعدد

خزنتها

6 - انذار و اخطار به مردمان، رسالت پیامبران الهی

ألم یأتکم نذیر

7 - زندگی انسان ها ـ بدون تعالیم دین ـ در معرض انواع خطرها و آسیب های نابود کننده و علاج ناپذیر

ألم یأتکم نذیر

انذار و اخطار پبامبران، بیانگر وجود خطرها و آسیب های بسیاری است که اگر انسان ها به تعالیم دین بی اعتنایی کنند، دچار آنها خواهند شد.

انبیا

انذارهای انبیا 6; پرسش درباره انبیا 3; مسؤولیت انبیا6

جهنم

پرسش نگهبانان جهنم 3; تعدد نگهبانان جهنم 5; حرارت آتش جهنم 1; سرزنشهای نگهبانان جهنم 3، 4; شدت عذاب جهنم 1; صدای آتش جهنم 1; مراتب عذابهای جهنم 1

دین

اهمیت دین 7; نقش دین 7

کافران

سرزنش اخروی کافران 4; عذاب اخروی کافران 4; عذاب روحی کافران 4; کافران در جهنم 4; کیفیت ورود کافران به جهنم 2

گمراهی

زمینه گمراهی 7

منذران

پرسش درباره منذران 3