تفسیر آیات قرآن کریم- سوره فصلت – آیه 31 – کتاب تفسیر راهنما – تالیف آیت الله هاشمی رفسنجانی

نَحْنُ أَوْلِیَاؤُکُمْ فِی الْحَیَاةِ الدُّنْیَا وَفِی الْآخِرَةِ وَلَکُمْ فِیهَا مَا تَشْتَهِی أَنفُسُکُمْ وَلَکُمْ فِیهَا مَا تَدَّعُونَ

ما در زندگی دنیا یاری رسان شما بودیم و در آخرت نیز هستیم و در بهشت هر چه دلتان بخواهد برایتان فراهم است و در آن برای شما است هر چه تمنّا کنید.

 

1 - یکتاپرستان پایدار بر توحید، بهره مند از حمایت و یاری فرشتگان در دنیا و آخرت

 

نحن أولیاؤکم فی الحیوة الدّنیا و فی الأخرة

 

2 - توجه به پشتیبانی مداوم فرشتگان، مانع راه یابی هراس و اندوه در دل های موحدان

 

تتنزّل علیهم الملـئکة ألاّتخافوا ... نحن أولیاؤکم فی الحیوة الدنیا و فی الأخرة

 

3 - تنها ولایت پایدار و ماندگار در دنیا و آخرت، ولایت خداوند است.

 

و قیّضنا لهم قرناء ... قال الذین کفروا ... نجعلهما تحت أقدامنا ... نحن أولیاؤکم فی الحیوة الدنیا و فی الأخرة

از ارتباط آیات، می توان استفاده کرد که ولایت خدایی فرشتگان، تا قیامت پا برجا خواهد بود و ولایت های غیر خدایی در قیامت تبدیل به دشمنی خواهد شد.

 

4 - تمامی تمایلات و خواسته های مؤمنان قابل دستیابی برای آنان در بهشت

 

و لکم فیها ما تشتهی أنفسکم و لکم فیها ما تدّعون

 

5 - مشرکان از بهشت و موهبت های آن، بهره ای نخواهند داشت.

 

و لکم فیها ما تشتهی أنفسکم و لکم فیها ما تدّعون

از تقابل این آیات با آیات پیشین ـ که در مورد مشرکان بود ـ و نیز از تقدیم «لکم» و تکرار آن، مطلب بالا استفاده می شود.

 

6 - توحید و استقامت در راه ایمان، در پی دارنده بهشت و نعمت های گسترده برای مؤمنان

 

إنّ الذین قالوا ربّنا اللّه ثمّ استقـموا ... و لکم فیها ما تشتهی أنفسکم

 

7 - اطلاع فرشتگان از بهشت برین و خصوصیات آن

 

تتنزّل علیهم الملـئکة ... و أبشروا بالجنّة ... و لکم فیها ما تدّعون

 

8 - آدمی، در بهشت به تمامی آنچه می خواهد و طلب می کند، خواهد رسید.

 

و لکم فیها ما تشتهی أنفسکم و لکم فیها ما تدّعون

تقدیم «فیها» بر «تشتهی» گویای حصر است; یعنی، آنچه می خواهید و آرزو می کنید تنها در بهشت بدان دست می یابید و در غیر بهشت این گونه نیست که آدمی هر آنچه بخواهد، بتواند آن را به دست آورد.

 

9 - «(فی المجمع) و قیل نحن أولیاؤکم فی الحیاة الدنیا أی نحرسکم فی الدنیا و عند الموت و فی الآخرة عن أبی جعفر(ع);(1)

 

در مجمع البیان ذیل آیه «نحن أولیاؤکم فی الحیاة الدنیا و فی الآخرة» آمده است: گفته شده (که فرشتگان می گویند) ما اولیای شما در زندگی دنیا هستیم; یعنی، در دنیا و هنگام مرگ و در آخرت از شما پاسداری می کنیم و این معنا از امام باقر(ع) روایت شده است».

ایمان:

آثار استقامت در ایمان 6

بهشت:

تأمین خواسته ها در بهشت 8; صفات بهشت 7; محرومان از نعمتهای بهشت 5; موجبات بهشت 6; نعمتهای بهشت 6

بهشتیان:

تأمین خواسته های بهشتیان 4

توحید:

آثار توحید 6

خدا:

جاودانگی ولایت خدا 3; ویژگیهای ولایت خدا 3

ذکر:

ذکر حمایتهای ملائکه 2

روایت: 9

صابران:

حامی اخروی صابران 1; حامی دنیوی صابران 1

مؤمنان:

استقامت مؤمنان 6; پاداش مؤمنان 6; توحید مؤمنان 6; مؤمنان در بهشت 4

مشرکان:

محرومیت اخروی مشرکان 5

ملائکه:

حمایتهای اخروی ملائکه 9; علم ملائکه 7; مشمولان حمایتهای ملائکه 1، 9

موحدان:

حامی اخروی موحدان 1، 9; حامی دنیوی موحدان 1، 9; موانع اندوه موحدان 2; موانع ترس موحدان 2

پی نوشت ها:

1. مجمع البیان، ج 9، ص 19; نورالثقلین، ج 4، ص 548، ح 46.