تفسیر آیات قرآن کریم- سوره غافر – آیه 62 – کتاب تفسیر راهنما – تالیف آیت الله هاشمی رفسنجانی

ذَلِکُمُ اللَّهُ رَبُّکُمْ خَالِقُ کُلِّ شَیْءٍ لَّا إِلَهَ إِلَّا هُوَ فَأَنَّی تُؤْفَکُونَ

این است خدا پروردگار شما که خالق هر چیزی است، معبودی جز او نیست، پس چگونه [از حق] گردانده می شوید؟!

1 - خداوند، حقیقتی متمایز، شناخته شده و بی مانند در صفات و افعال

ذلکم اللّه ربّکم

«ذلکم» برای اشاره به شیء حاضر است که در این آیه، اسم جلاله (اللّه) می باشد. آمدن آن به جای ضمیر «هو»، می رساند که خداوند حقیقتی است بس معلوم و روشن که اگر افعال و صفاتش بازگو شود، چنان شناخته شده و از دیگر حقایق ممتاز می گردد که گویا حقیقتی قابل مشاهده و حاضر می باشد.

2 - خداوند، پروردگار انسان ها است.

ذلکم اللّه ربّکم

3 - خداوند، خالق همه چیز است.

خـلق کلّ شیء

4 - در جهان هستی معبودی جز اللّه، حقیقتاً وجود ندارد.

لا إلـه إلاّ هو

5 - ربوبیت، خالقیت، الوهیت و یکتایی، از اوصاف و ویژگی های خداوند

ذلکم اللّه ربّکم خـلق کلّ شیء لا إلـه إلاّ هو

6 - توانایی بر آفرینش همه چیز، نشانه یکتایی و بی همتایی خداوند است.

ذلکم اللّه ربّکم خـلق کلّ شیء لا إلـه إلاّ هو

جمله «لا إلـه إلاّ هو» به منزله نتیجه برای مطالبی است که در این آیه و آیه قبل آمده است; که محور آن مسأله خالقیت مطلق خداوند و ارائه جلوه های آن می باشد.

7 - روی گردانی از عبادت خداوند و گرویدن به شرک و بت پرستی، در عین مشاهده آیات و نشانه های قدرت و یگانگی خداوند، عملی شگفت آور و بدون توجیه

خـلق کلّ شیء لا إلـه إلاّ هو فأنّی تؤفکون

«أنّی» (اسم استفهام) به معنای کجا و چگونه است و در این آیه برای تعجب می باشد و «إفک» (مصدر «تؤفکون») به معنای «صرف» (برگرداندن) است; یعنی، «فأنّی تصرفون». به قرینه مقام معنای این جمله چنین می شود: پس به کدامین سوی می روید و چگونه از حق و توحید ربوبی برگردانده می شوید؟

انسان:

مربی انسان ها 2

بت پرستی:

شگفتی بت پرستی 7

توحید:

توحید افعالی 3; توحید در خالقیت 3; توحید ذاتی 1، 5; توحید عبادی 4; دلایل توحید ذاتی 6

جهان بینی:

جهان بینی توحیدی 1، 3، 4

خدا:

آثار قدرت خدا 6; الوهیت خدا 5; خالقیت خدا 3، 5، 6; ربوبیت خدا 2، 5; صفات خدا 5

شرک:

بی منطقی شرک 7; شگفتی شرک 7

عبادت:

اعراض از عبادت 7

موجودات:

خالق موجودات 3