تفسیر آیات قرآن کریم – سوره المطففین– آیه 26– کتاب تفسیر راهنما – تالیف آیت الله هاشمی رفسنجانی

خِتَامُهُ مِسْکٌ وَفِی ذَلِکَ فَلْیَتَنَافَس الْمُتَنَافِسُونَ

که مُهر آن مشک است، و در این [نعمت ها ]است که رقابت کنندگان باید به رقابت بپردازند.

1 - معطّر بودن آخرین جرعه ها و مشک انگیز بودن آن، از ویژگی های باده بهشتی است.

ختـمه مسک

«ختام» به معنای نهایت و پایان است (مفردات راغب). جمله «ختامه مسک» بیانگر صفای شراب بهشتی است; به گونه ای که حتی آخرین قطرات آن نیز نوشیده می شود و مانند ته نشین شراب دنیایی دور ریخته نخواهد شد; زیرا به خوشبویی مشک است.

2 - صُراح باده بهشتی نیکوکاران، با مشک لاک و مهر شده است.

ختـمه مسک

برخی از اهل لغت، «ختام» را به معنای وسیله ختم و علامت گذاشتن می دانند و می گویند: تنگ شراب را در آخرت، با مشک ممهور می کنند; نه این که مانند صُراح (تنگ شراب) دنیا، آن را با گل و امثال آن سربسته سازند. راغب این معنا را با آیه شریفه مناسب نمی داند.

3 - به کار گرفتن تمام تلاش برای رقابت با دیگران، تنها شایسته خوش گذرانی و شراب خواری در جهان آخرت است.

و فی ذلک فلیتنافس المتنـفسون

«تَنافُس»; یعنی، هر یک از رقابت کنندگان، نیروی نَفْس خویش را در برابر دیگری آشکار سازد (مقاییس اللغة). «ذلک»، به محتوای آیات «علی الأرائک ینظرون» و «یسقون» اشاره دارد.

4 - خداوند، انسان ها را به تلاش برای ربودن پاداش های آخرت از یکدیگر، دعوت و ترغیب کرده است.

و فی ذلک فلیتنافس المتنـفسون

5 - دنیا، عرصه تلاش برای رسیدن به لذت های آخرت است.

فلیتنافس المتنـفسون

ابرار

نعمتهای اخروی ابرار 1

بهشت

آخرین قطرات شراب بهشت 2; خوشبویی شراب بهشت 2; ویژگیهای جام شراب بهشت 1; ویژگیهای شراب بهشت 2

پاداش

تشویق به پاداش های اخروی 4; تلاش برای پاداش های اخروی 4

خدا

دعوتهای خدا 4

خوشگذرانی

مسابقه برای خوشگذرانی اخروی 3

دنیا

نقش دنیا 5

شرابخواری

مسابقه برای شرابخواری اخروی 3

لذایذ

تلاش برای لذایذ اخروی 5