تفسیر آیات قرآن کریم – سوره الغاشیة– آیه 22– کتاب تفسیر راهنما – تالیف آیت الله هاشمی رفسنجانی

لَّسْتَ عَلَیْهِم بمُصَیْطِرٍ

و بر آنان مسلّط نیستی.

1 - اجبار و وادار ساختن مردم به پذیرش پندها و موعظه ها، از تکالیف و رسالت های پیامبر(ص) نیست.

لست علیهم بمصیطر

«صَطَر» و «سَطَر»، به یک معنا می باشد (مفردات) و «مسیطر» به معنای عهده دار و مسلّط است. (مقاییس اللغة)

2 - پذیرش دین، اجباری نیست.

لست علیهم بمصیطر

3 - اهتمام شدید پیامبر(ص)، به هدایت مردم

لست علیهم بمصیطر

با توجّه به این که پیامبر(ص)، هرگز درصدد سلطه جویی بر مردم نبود، تأکید آیه شریفه، بر نفی سیطره، بیانگر تلاش وافر و پی گیری مستمر آن حضرت در زمینه هدایت مردم است; به گونه ای که گویا درصدد اجبار مردم به دینداری است.

4 - اثر نبخشیدن پند و اندرزهای دینی برای مردم، تکلیف ابلاغ معارف الهی را ساقط نمی کند.

فذکّر ... لست علیهم بمصیطر

آیه شریفه، بیانگر روگردانی برخی مردم، از تذکرات پیامبر(ص) است و بیان می دارد که در این موارد، نباید معارف الهی را بر مردم تحمیل کرد. آیه قبل با توصیف پیامبر(ص) به «تذکر دهنده»، آن حضرت را حتی در این موارد، به تذکر دادن مأمور ساخته است.

انسان

اختیار انسان 2; موعظه انسان ها 1

دین

اختیار در دین 2; اهمیت تبلیغ دین 4; نفی اکراه در دین 2

محمد(ص)

محدوده رسالت محمد(ص) 1; هدایتگری محمد(ص) 3

موعظه

اهمیت موعظه 4

هدایت

اهمیت هدایت 3