تفسیر آیات قرآن کریم- سوره الشوری- آیه50 – کتاب تفسیر راهنما – تالیف آیت الله هاشمی رفسنجانی

أَوْ یُزَوِّجُهُمْ ذُکْرَانًا وَإِنَاثًا وَیَجْعَلُ مَن یَشَاء عَقِیمًا إِنَّهُ عَلِیمٌ قَدیرٌ

یا پسران و دخترانی با هم به آنان می دهد و هر که را بخواهد عقیم می گرداند، همانا او دانا و توانا است.

1 - بهره مندی انسان از فرزندان دختر و پسر و یا محرومیت وی از آنان بنا به خواست و مشیت خداوند است.

أو یزوّجهم ذکرانًا و إنـثًا و یجعل من یشاء عقیمًا

2 - عقیم بودن مرد یا زن، تابع مشیت و قوانین خدا در آفرینش است.

و إن تصبهم سیّئة بما قدّمت أیدیهم ... و یجعل من یشاء عقیمًا

3 - خداوند، علیم (دانا) و قدیر (توانا) است.

إنّه علیم قدیر

4 - خداوند، براساس علم و آگاهی خویش، به گروهی پسر و به گروهی دیگر دختر و یا به جمعی پسر و دختر می دهد و برخی را عقیم و نازا می گرداند.

یهب لمن یشاء ... أو یزوّجهم ... إنّه علیم قدیر

«تزویج» در «أو یزوّجهم» به معنای توأم با یکدیگر قرار دادن است; یعنی، خداوند به برخی تنها دختر می دهد و به بعضی تنها پسر عطا می کند و برخی را هم پسر و هم دختر می بخشد و برخی دیگر را نازا کرده; نه پسر می دهد و نه دختر.

5 - فرزند دادن و یا عقیم ساختن انسان ها، هر دو نمودی از علم و قدرت خداوند است.

یهب لمن یشاء ... إنّه علیم قدیر

6 - حاکمیت مطلق و بلامنازع خدا در صحنه هستی، پشتوانه اجرای مشیت او در میزان جمعیت و نوع جنسیت فرزندان خانواده

للّه ملک السمـوت ... و یجعل من یشاء عقیمًا

7 - مشیت الهی در آفرینش، متکی به علم و قدرت گسترده او است.

یخلق ما یشاء ... إنّه علیم قدیر

8 - «عن أبی جعفر(ع) فی قوله... «أو یزوّجهم ذکراناً و إناثاً» جمیعاً یجمع له البنین و البنات یهبهم جمیعاً لواحد;(1)

از امام باقر(ع) درباره سخن خداوند... «أو یزوّجهم ذکراناً و إناثاً» روایت شده که فرمود (مراد از آیه این است) که خداوند فرزندان پسر و دختر را باهم به یک خانواده می بخشد».

آفرینش:

حاکم آفرینش 6

اسماوصفات:

علیم 3; قدیر 3

خانواده:

تعیین جمعیت خانواده 6

خدا:

آثار حاکمیت خدا 6; آثار علم خدا 4; آثار مشیت خدا 1، 2; افعال خدا 4; عطایای خدا 8; مشیت خدا 6، 7; نشانه های علم خدا 5; نشانه های قدرت خدا 5; وسعت علم خدا 7; وسعت قدرت خدا 7

روایت: 8

زن:

منشأ عقیمی زن 2

عقیمی:

منشأ عقیمی 4، 5

فرزند:

تعیین جنسیت فرزند 6; منشأ فرزند پسر 1، 4، 8; منشأ فرزند دختر 1، 4، 8; منشأ محرومیت از فرزند 1

فرزندداری:

منشأ فرزندداری 5

مرد:

منشأ عقیمی مرد 2

پی نوشت ها:

1. تفسیر قمی، ج 2، ص 278; نورالثقلین، ج 4، ص 586، ح 128.