تفسیر آیات قرآن کریم- سوره الذاریات – آیه 1 – کتاب تفسیر راهنما – تالیف آیت الله هاشمی رفسنجانی

وَالذَّارِیَاتِ ذَرْوًا

قسم به آن [باد]ها که [ابرها را] چنان که باید جابه جا می کنند.

1 - سوگند الهی، به بادهای پراکننده خاک و مژده آور باران

و الذریـت ذروًا

«ذَرْو» به معنای پاشیدن و پراکندن و «ذاریات» (جمع «ذاریة») به معنای «پراکننده ها» است. مراد از «پراکننده ها» بادها است که به هنگام وزیدن، خاک و دیگر ذرّات را در هوا پراکنده و جا به جا می کنند. گفتنی است که وزیدن این بادها مژده آور باران است.

2 - نقش مهم بادها و جابه جا شدن ذرات، در نظام حیات و زندگی

و الذریـت ذروًا

سوگند الهی به پدیده پراکنش و جا به جایی ذرات به وسیله بادها، نشان از اهمیت آن در نظام طبیعت و حیات دارد.

3 - مظاهر طبیعت، ارزشمند، درس آموز و شایان مطالعه و تأمل

و الذریـت ذروًا

قسم، معمولاً به شیء ارزشمند تعلق می گیرد و از آن جا که همه اشیا در برابر ذات حق یکسان اند، این ارجمندی در مقایسه با نیازها و زندگی آدمی خواهد بود. گفتنی است که سوگند، انسان را به تأمل درباره متعلقات قسم فرا می خواند.

4 - «عن جمیل عن أبی عبداللّه(ع) فی قوله «والذاریات ذرواً» فقال إنّ إبن الکوّاء سأل أمیرالمؤمنین عن «الذاریات ذرواً» قال: الریح...;(1)

جمیل از امام صادق(ع) روایت نموده که ابن الکوّاء از امیرمؤمنان(ع) از سخن خداوند «و الذاریات ذرواً» سؤال کرد، [آن حضرت ]فرمود: مراد از «الذاریات» باد است».

باد

اهمیت باد ها 2; نقش باد ها 2، 4

روایت 4

زندگی

عوامل مؤثر در زندگی 2

سوگند

سوگند به بادهای غباری 1; سوگند به بادهای مبشر 1

طبیعت

ارزش طبیعت 3; اهمیت مطالعه طبیعت 3; عبرت از طبیعت 3

عبرت

عوامل عبرت 3

قرآن

سوگندهای قرآن 1

پی نوشت ها :

1. تفسیر قمی، ج 2، ص 327; نورالثقلین، ج 5، ص 120، ح 3.