گزارش تحلیلی «اعتماد» از پروژه هاشمی زدایی: خبرسازی بی وقفه علیه هاشمی رفسنجانی

گروه سیاسی: تلاش چند روزه محافل و چهره های «قدرتمند» و «تندرو» در کنار خبرسازی بی وقفه خبرگزاری ها، سایت های پرشمار و زنجیره روزنامه های حامی دولت، اواسط روز گذشته به ثمر نشست تا آیت الله هاشمی رفسنجانی به دلیل «جلوگیری از درگیری های احتمالی در مراسم سیاسی - عبادی نماز جمعه» از «نوبت» قانونی خود برای اقامه نماز صرف نظر کند. در اطلاعیه دفتر هاشمی رفسنجانی در این باره، این گونه درخصوص دلایل نیامدن رئیس جمهور دوران سازندگی به دانشگاه تهران توضیح داده شده است: «با توجه به تماس های بی شمار مردمی مبنی بر صحت و سقم اقامه نماز جمعه این هفته تهران به امامت آیت الله هاشمی رفسنجانی به اطلاع می رساند رئیس مجلس خبرگان رهبری و رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام به خاطر جلوگیری از درگیری های احتمالی در مراسم سیاسی - عبادی نماز جمعه اقامه نماز نخواهند داشت.» برخی منابع نیز خبر از آن داده اند که احتمالا یکی از دو چهره حامی دولت - احمد جنتی و سید احمد خاتمی - از تریبون نماز جمعه بهره بگیرند. آنها در طول هفته های قبل و بعد از انتخابات به طور مستقیم اصلاح طلبان و در راس آنها هاشمی رفسنجانی، میرحسین موسوی و مهدی کروبی را مورد انتقادات تند قرار داده اند. همین دو هفته قبل بود که دبیر شورای نگهبان در خطبه دوم نماز خود، هاشمی را به صراحت به توطئه علیه احمدی نژاد در چهار سال گذشته متهم کرده و با مخاطب قرار دادن میرحسین و کروبی به عنوان افرادی که مردم را به خیابان ها ریخته و اکنون برای خواندن فاتحه بر سر مزار آنها می روند آنها را به طور تلویحی تهدید کرد: «روزی باید به حساب کسانی که این حوادث را به وجود آوردند، رسیدگی شود.» پس از انتخابات ریاست جمهوری دهم اما خطیب مشهور خطبه های جمعه از دوران امام تا کنون - اکبر هاشمی رفسنجانی - سکوتی دو ماهه را در پیش گرفت. دلیل این امر این بود که در جمعه بعد از انتخابات ریاست جمهوری که طبق نوبت معمول، نوبت به هاشمی رسیده بود، مقام رهبری نماز را اقامه کردند. در آن مقطع اعلام شد نوبت حضور در نماز جمعه برای رئیس مجلس خبرگان یک هفته عقب نرفته و هاشمی رفسنجانی باید بعد از طی روند معمول یعنی بعد از حضور جنتی، احمد خاتمی و امامی کاشانی در کسوت امام جمعه تهران قرار گیرد. اینچنین بود که حضور این چهره مورد وثوق اصلاح طلبان در دانشگاه تهران در ۲۶ تیرماه - بعد از هشت هفته - به یکی از وقایع اصلی سیاسی ایران تبدیل شد. هواداران اصلاحات در آن روز حضوری تاریخی در نماز جمعه تهران داشتند تا رئیس توامان مجمع تشخیص مصلحت و خبرگان رهبری در میان شعارهایی که خواستار کنار گذاشتن «سکوت» وی بودند، به ارائه راهکارهایی برای بازگشت کشور به شرایط پیش از انتخابات ریاست جمهوری پرداخت. او در سخنانی کم سابقه، خواستار آزادی زندانیان سیاسی و دلجویی از آسیب دیدگان شد و منشاء مشروعیت حاکمیت طبق نظر رسول خدا و تئوری امام خمینی (ره) را نظر مردم دانست: اظهاراتی که همچنان بازتاب یافته و محمد یزدی را وادار کرد سراسیمه نشستی خبری گذاشته و اعلام کند «مبنای مشروعیت نظام رای مردم نیست.» سخنان یار دیرینه امام، رئیس مجلس و رئیس جمهور دوران سازندگی اما به باور ناظران سیاسی فصل نوینی از حیات سیاسی «آیت الله» ربه هر حال مردم در انتظار جمعه ۲۳ مرداد بودند تا بار دیگر خطبه های هاشمی را بشنوند و نماز جمعه را به «امامت» او اقامه کنند. اما در حالی که بار دیگر حضور هاشمی رفسنجانی فضای سیاسی کشور را تحت تاثیر خود قرار داده بود، روز جمعه سایت شخصی آیت الله هاشمی رفسنجانی خبر داد نماز جمعه این هفته تهران در تاریخ بیست و سوم مرداد ماه در دانشگاه تهران به امامت هاشمی رفسنجانی رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام و رئیس مجلس خبرگان رهبری اقامه خواهد شد. این خبر همانند موارد مشابه، واکنش تند محافل سیاسی و رسانه یی حامی دولت را در پی داشت. آنها در گفت وگو با مسوولان نماز جمعه از بی خبری از امامت جمعه این هفته سخن گفتند. خبرگزاری فارس سراغ رئیس ستاد اقامه نماز جمعه تهران رفت تا این جمله را تیتر خود کند: «ستاد اقامه نماز جمعه هنوز اطلاعی از خطیب جمعه این هفته تهران ندارد». وی گفت: طبق روال روز سه شنبه خطیب این هفته نماز جمعه به ما اعلام می شود. فردای آن روز اما پایگاه اطلاع رسانی هاشمی رفسنجانی خبر را از صفحه نخست سایت خود حذف کرد و دلیل آن را نیز برشمرد: «رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام بر «ثبات و اعتدال» و رعایت ضوابط حرکت جمعی در ساختار نظام مقدس جمهوری اسلامی چنان معتقدند که انجام هرگونه حرکتی را در تخطی از این مسیر بر نمی تابند و این مهم «استثنایی» برای ایشان ندارد چرا که رعایت «تقوا و پرهیز از هرگونه تندروی» آموزه اصلی و همیشگی معظم له برای نسل دیروز، امروز و فردای انقلاب است. از این رو وقتی خبر موثق «اقامه نماز جمعه این هفته تهران» به جهت پاسخ به مطالبات انبوه کاربران و علاقه مندان بی شمار ایشان روی سایت قرار گرفت، هاشمی رفسنجانی به عنوان قدیمی ترین خطیب نماز جمعه که در آستانه ورود به دهه چهارم تصدی امامت جمعه موقت تهران قرار دارند، به حذف خبر و رعایت مراتب همیشگی اعلام نام «امام جمعه نماز تهران» از سوی مرجع مرتبط دستور فرمودند تا جملگی ما بار دیگر در محضر «تجربه، تعهد و کیاست» ایشان آموزه یی دیگر بیاموزیم.» خبر کناره گیری هاشمی از نماز جمعه این هفته تهران در شرایطی اعلام شد که شب قبل از آن، مهدی کروبی در نامه یی تاثر برانگیز به هاشمی رفسنجانی از نحوه برخورد با بازداشت شدگان در زندان ها خبر داده و خواستار تشکیل هیاتی بی طرف از سوی رئیس مجلس خبرگان برای بررسی شرایط بازداشت شدگان و تخلفات در برخورد با آنها شد. اما در حالی که گمانه زنی ها در خصوص سلسله عوامل منتهی به غیبت آیت الله هاشمی در نماز جمعه به رسانه های خبری مشهور جهان کشیده شده، رئیس شورای سیاستگذاری ائمه جمعه دلیل انصراف وی از امامت جمعه این هفته تهران را این طور اعلام کرد: «آیت الله هاشمی رفسنجانی برای جلوگیری از هرگونه سوء استفاده های سیاسی و غیرقابل قبول از جایگاه نماز جمعه، در نماز جمعه شرکت نمی کنند.» او البته تایید کرد این هفته، از نظر روال معمول هیچ گونه منعی برای هاشمی وجود نداشته و برخی هیاهو ها در این زمینه به دلایل دیگری ابراز شده است.اما در شرایطی که از تریبون مجلس نیز برخی نمایندگان حامی دولت به بیان مطالب انتقاد برانگیز در خصوص سران اصلاحات و به ویژه هاشمی مشغولند، عضو فراکسیون اصولگرایان مجلس نسبت به عاقبت «آزادی افسار گسیخته عده یی در هتاکی علیه بزرگان نظام» هشدار داد و گفت: نباید جایگاه و شان افرادی چون رئیس مجلس خبرگان رهبری با حرمت شکنی های برخی افراد صدمه ببیند که وقتی هاشمی زیر شکنجه ساواک بود، آنها گروهبان ارتش شاه بودند. حمیدرضا کاتوزیان این موضع گیری را در واکنش به هتاکی اخیر یکی از نمایندگان مجلس نسبت به آیت الله هاشمی رفسنجانی بیان کرد. توهین به آیت الله هاشمی رفسنجانی از سوی نماینده مردم طبس، فردوس، بشرویه و سرایان در مجلس اتفاق افتاده بود که همسو با چهره های تندرو در داخل و بیرون مجلس اکبر هاشمی رفسنجانی، سیدمحمد خاتمی و میرحسین موسوی را عضو مثلث اصلی اغتشاشات و صحنه گردان اصلی وقایع پس از انتخابات نامیده بود. نقطه اوج بی احترامی عابدی در اینجا بود که وی هاشمی رفسنجانی را اکبر شاه خواند و دلیل این حرفش را تلاش هاشمی در پایان دوره دوم ریاست جمهوری اش برای افزایش دوران ریاست جمهوری عنوان کرد، به طوری که قصد داشت حکومتی مانند پادشاهی مصر ایجاد کند.به هر تقدیر کناره گیری هاشمی رفسنجانی در شرایطی که این روزها فشار بر معترضان به نتایج انتخابات افزون تر شده و اکثر فعالان سیاسی اصلاح طلب در بازداشت در شرایطی نامعلوم به سر می برند، از سوی تحلیلگران به عنوان اوج گیری فشارها تعبیر شده است.ا ورق زد.